Geloof in Nederland van 2010 tot en met 2023
Het aantal gelovigen in Nederland vertoont een dalende trend, met een uitzondering van de islam, die juist een stijging vertoont.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont het percentage inwoners in Nederland van 15 jaar en ouder naar geloofsovertuiging per jaar. De gegevens komen uit het onderzoek Sociale samenhang en welzijn (SSW) van het CBS, waar ruim 85 duizend mensen van 15 jaar en ouder aan hebben meegewerkt.
Onderstaande tabel toont het percentage inwoners in van 15 jaar en ouder in Nederland naar kerkelijke gezindte:
| Jaar | Rooms-katholiek | Protestants | Islamitisch | Overige kerkelijke gezindten | Geen kerkelijke gezindte |
|---|---|---|---|---|---|
| 2010 | 27% | 18% | 5% | 5% | 45% |
| 2011 | 26% | 17% | 5% | 5% | 47% |
| 2012 | 26% | 16% | 5% | 5% | 48% |
| 2013 | 26% | 16% | 5% | 6% | 47% |
| 2014 | 24% | 16% | 5% | 6% | 49% |
| 2015 | 24% | 15% | 5% | 6% | 50% |
| 2016 | 24% | 15% | 5% | 6% | 50% |
| 2017 | 24% | 15% | 5% | 6% | 51% |
| 2018 | 22% | 15% | 5% | 5% | 53% |
| 2019 | 20% | 15% | 5% | 5% | 54% |
| 2020 | 20% | 14% | 5% | 5% | 55% |
| 2021 | 18% | 14% | 5% | 6% | 57% |
| 2022 | 18% | 13% | 6% | 6% | 57% |
| 2023 | 17% | 13% | 6% | 6% | 58% |
In 2023 gaf 42 procent van Nederlanders van 15 jaar of ouder aan bij een geloofsgemeenschap te horen. In 2013 was dit nog 53 procent. In 2023 noemde 17 procent van de Nederlanders zichzelf rooms-katholiek, gevolgd door 13 procent die zich protestants noemde en 6 procent die moslim was. Daarnaast had 6 procent een ander geloof. Vergeleken met 2013 daalde vooral het aandeel mensen dat zichzelf rooms-katholiek noemde met 9 procent, en het aandeel protestanten daalde met 3 procent. Daarentegen nam het aantal mensen dat zichzelf moslim noemde, toe met 1 procent.
Afbeelding van een gebrandschilderd raam in een klooster.
Advertentie:
Geloof in Nederland sinds 1849
In 2023 geeft 58% van de inwoners in Nederland van 18 jaar en ouder aan niet te behoren tot een kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groepering.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont het percentage inwoners in Nederland van 18 jaar en ouder naar kerkelijke gezindte per jaar. De gegevens tot 1971 komen uit volkstellingen van het CBS, de latere gegevens zijn gebaseerd op steekproefonderzoek door het CBS.
Onderstaande tabel toont het percentage volwassen inwoners in Nederland naar geloofsovertuiging:
| Jaar | Rooms-katholiek | Protestants | Overige kerkelijke gezindten | Geen kerkelijke gezindte |
|---|---|---|---|---|
| 1849 | 38% | 56% | 6% | 0% |
| 1889 | 35% | 57% | 6% | 2% |
| 1930 | 36% | 44% | 5% | 14% |
| 1971 | 40% | 33% | 2% | 23% |
| 1987 | 36% | 27% | 5% | 32% |
| 1999 | 31% | 21% | 8% | 41% |
| 2008 | 29% | 19% | 10% | 42% |
| 2015 | 24% | 15% | 11% | 50% |
| 2023 | 17% | 13% | 12% | 58% |
Steeds minder Nederlands gaan naar de kerk, want de ontkerkelijking zet door. Vooral het aantal katholieken neemt af. Deze ontkerkelijking begon al tegen het einde van de 19e eeuw. Het aantal mensen dat zich niet tot een kerk rekenen, steeg tussen van 100.000 naar meer dan 1 miljoen. Begin jaren ‘70 zat het al op 3 miljoen, dat was bijna een kwart van Nederland. Dit werd veroorzaakt door de democratisering en individualisering van de samenleving. De jaren 60 staan voor de seksuele revolutie, de studentenprotesten en de enorme roep om democratisering. Zowel binnen de politiek als binnen het onderwijs en binnen de kerken. Bovendien betekende de opkomst van de verzorgingsstaat dat veel voordelen van het horen bij een kerk, zoals de diaconie, niet meer nodig waren. Dit heeft ertoe geleid dat inmiddels meer dan de helft van de Nederlanders niet gelovig meer is.
In Nederland ging de ontkerkelijking sneller dan in meer gezagsgetrouwe landen, met name in Zuid-Europa. Nederlandse jongeren waren veel mondiger en besloten dat ze op zondag niet meer meegingen naar de kerk. Hoewel de algemene trend is dat het steeds stiller wordt in de kerk zijn er ook uitzonderingen. Binnen kerkelijke stromingen zoals het evangelisch christendom is er veel aandacht voor muziek en voor een persoonlijke band met god en dat spreekt steeds mensen aan. Daar staan hippere leiders op het podium voor de kerk, zijn dragen een spijkerbroek staan en vertellen een goed verhaal. Dit zorgt voor nieuwe kerken die grote diensten met op een zondag zo'n 1.500 à 2.000 bezoekers.
Vaccinatiegraad en religie
Deelname aan het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) ten opzichte van het percentage gelovigen.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont het percentage personen dat volledig aan het RVP heeft deelgenomen ten opzichte van het percentage religieuzen per COROPgebied. De omvang van de cirkels wordt bepaald door het aantal inwoners in een gebied. De kleur van de cirkel geeft aan in welke provincie het COROPgebied ligt.
De vaccinatiegraad is het percentage personen dat volledig deelneemt aan alle vaccinaties volgens het vaccinatieschema van het RVP. Dit percentage is in 2024 door het RIVM vastgesteld. Het percentage geldt voor inwoners met een leeftijd van 2 jaar.
Het percentage religieuzen toont hoeveel procent van de inwoners in het Sociale samenhang en welzijn (SSW) onderzoek van het CBS heeft aangegeven tot een religieuze of levensbeschouwelijke groepering te behoren. Hierbij is het percentage religieuzen als gemiddelde bepaald over de periode 2012-2022. In deze periode hebben ruim 85 duizend mensen van 15 jaar en ouder aan het SSW onderzoek meegewerkt.
Geloof per gemeente
Onderstaande tabel toont het percentage gelovigen per gemeente. De tabel kan gefilterd worden door een de naam van een gemeente of provincie in het zoekveld in te voeren. Sorteren kan door op de kolomnamen te klikken.
| Gemeente | Provincie | Religieus | Maandelijks actief | Katholiek | Hervormd | Gereformeerd | PKN | Islam | Joods | Hindoe | Boeddhist | Andere religies |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Appingedam | Groningen | 45% | 10% | 3% | 11% | 8% | 11% | 3% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Bedum | Groningen | 52% | 38% | 3% | 4% | 18% | 25% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Bellingwedde | Groningen | 33% | 8% | 8% | 16% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| De Marne | Groningen | 49% | 20% | 9% | 11% | 15% | 12% | 1% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Delfzijl | Groningen | 34% | 12% | 6% | 7% | 3% | 8% | 3% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Eemsmond | Groningen | 42% | 25% | 5% | 7% | 14% | 13% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Groningen | Groningen | 30% | 11% | 6% | 4% | 6% | 5% | 2% | 0% | 1% | 0% | 5% |
| Grootegast | Groningen | 65% | 45% | 2% | 7% | 26% | 28% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Haren | Groningen | 39% | 18% | 6% | 9% | 10% | 7% | 0% | 0% | 0% | 1% | 5% |
| Hoogezand-Sappemeer | Groningen | 32% | 12% | 6% | 8% | 4% | 2% | 5% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Leek | Groningen | 43% | 18% | 2% | 8% | 8% | 18% | 0% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Loppersum | Groningen | 47% | 26% | 7% | 7% | 15% | 14% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Marum | Groningen | 38% | 14% | 4% | 14% | 8% | 10% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Menterwolde | Groningen | 20% | 4% | 4% | 5% | 6% | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Oldambt | Groningen | 31% | 10% | 3% | 11% | 2% | 7% | 0% | 0% | 1% | 0% | 6% |
| Pekela | Groningen | 22% | 8% | 7% | 5% | 3% | 3% | 0% | 0% | 1% | 0% | 2% |
| Slochteren | Groningen | 34% | 19% | 2% | 10% | 11% | 6% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Stadskanaal | Groningen | 48% | 26% | 11% | 11% | 10% | 10% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Ten Boer | Groningen | 42% | 15% | 2% | 13% | 13% | 8% | 0% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Veendam | Groningen | 28% | 12% | 5% | 8% | 4% | 4% | 4% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Vlagtwedde | Groningen | 45% | 17% | 13% | 18% | 4% | 5% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Winsum | Groningen | 45% | 25% | 5% | 6% | 21% | 8% | 0% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Zuidhorn | Groningen | 65% | 43% | 4% | 10% | 24% | 21% | 1% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Achtkarspelen | Friesland | 63% | 37% | 1% | 10% | 20% | 23% | 0% | 0% | 0% | 0% | 9% |
| Dantumadiel | Friesland | 62% | 34% | 0% | 14% | 26% | 16% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| De Friese Meren | Friesland | 48% | 20% | 13% | 12% | 4% | 15% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Dongeradeel | Friesland | 72% | 36% | 4% | 12% | 18% | 32% | 0% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Ferwerderadiel | Friesland | 59% | 37% | 2% | 6% | 14% | 32% | 0% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Franekeradeel | Friesland | 43% | 20% | 6% | 11% | 6% | 18% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Harlingen | Friesland | 33% | 16% | 6% | 5% | 10% | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 9% |
| Heerenveen | Friesland | 33% | 12% | 6% | 7% | 4% | 10% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| het Bildt | Friesland | 41% | 18% | 4% | 9% | 7% | 16% | 0% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Kollumerland en Nieuwkruisland | Friesland | 61% | 25% | 1% | 17% | 20% | 19% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Leeuwarden | Friesland | 32% | 12% | 6% | 4% | 4% | 9% | 3% | 0% | 1% | 0% | 6% |
| Leeuwarderadeel | Friesland | 44% | 15% | 2% | 8% | 10% | 18% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Littenseradiel | Friesland | 41% | 18% | 6% | 16% | 5% | 11% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Menameradiel | Friesland | 50% | 18% | 8% | 13% | 4% | 21% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Ooststellingwerf | Friesland | 38% | 17% | 8% | 8% | 7% | 13% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Opsterland | Friesland | 39% | 17% | 3% | 10% | 7% | 14% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Smallingerland | Friesland | 47% | 25% | 3% | 7% | 13% | 15% | 2% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Súdwest-Fryslân | Friesland | 51% | 20% | 12% | 11% | 6% | 15% | 1% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Tytsjerksteradiel | Friesland | 52% | 27% | 4% | 9% | 12% | 21% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Weststellingwerf | Friesland | 44% | 15% | 15% | 14% | 2% | 9% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Aa en Hunze | Drenthe | 31% | 8% | 5% | 15% | 2% | 6% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Assen | Drenthe | 40% | 19% | 5% | 9% | 10% | 7% | 1% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Borger-Odoorn | Drenthe | 32% | 14% | 5% | 10% | 2% | 7% | 0% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Coevorden | Drenthe | 47% | 14% | 14% | 20% | 4% | 5% | 1% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| De Wolden | Drenthe | 47% | 14% | 6% | 23% | 6% | 8% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Emmen | Drenthe | 46% | 15% | 18% | 8% | 5% | 7% | 2% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Hoogeveen | Drenthe | 56% | 23% | 4% | 19% | 11% | 12% | 2% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| Meppel | Drenthe | 43% | 21% | 5% | 13% | 6% | 10% | 2% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Midden-Drenthe | Drenthe | 41% | 14% | 6% | 11% | 6% | 14% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Noordenveld | Drenthe | 30% | 11% | 6% | 9% | 5% | 6% | 0% | 0% | 0% | 1% | 3% |
| Tynaarlo | Drenthe | 34% | 11% | 4% | 12% | 5% | 6% | 0% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Westerveld | Drenthe | 40% | 16% | 6% | 17% | 3% | 10% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Almelo | Overijssel | 52% | 19% | 21% | 8% | 2% | 5% | 8% | 0% | 0% | 1% | 7% |
| Borne | Overijssel | 55% | 15% | 35% | 7% | 1% | 6% | 3% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Dalfsen | Overijssel | 70% | 29% | 20% | 25% | 12% | 10% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Deventer | Overijssel | 40% | 10% | 16% | 7% | 2% | 3% | 7% | 0% | 0% | 1% | 5% |
| Dinkelland | Overijssel | 81% | 23% | 77% | 2% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Enschede | Overijssel | 43% | 15% | 17% | 5% | 4% | 3% | 6% | 0% | 1% | 0% | 6% |
| Haaksbergen | Overijssel | 66% | 22% | 52% | 8% | 0% | 1% | 3% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Hardenberg | Overijssel | 70% | 37% | 8% | 19% | 18% | 21% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Hellendoorn | Overijssel | 72% | 26% | 26% | 20% | 4% | 16% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Hengelo | Overijssel | 47% | 13% | 26% | 5% | 2% | 4% | 3% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Hof van Twente | Overijssel | 63% | 14% | 33% | 18% | 1% | 4% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Kampen | Overijssel | 70% | 50% | 7% | 18% | 19% | 17% | 2% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Losser | Overijssel | 67% | 15% | 54% | 4% | 0% | 6% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Oldenzaal | Overijssel | 66% | 13% | 55% | 3% | 1% | 1% | 3% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Olst-Wijhe | Overijssel | 55% | 18% | 33% | 10% | 3% | 8% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Ommen | Overijssel | 68% | 35% | 12% | 19% | 20% | 16% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Raalte | Overijssel | 77% | 22% | 63% | 9% | 1% | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Rijssen-Holten | Overijssel | 79% | 54% | 6% | 26% | 19% | 16% | 4% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| Staphorst | Overijssel | 82% | 61% | 1% | 47% | 13% | 10% | 0% | 0% | 0% | 0% | 11% |
| Steenwijkerland | Overijssel | 45% | 19% | 11% | 12% | 9% | 8% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Tubbergen | Overijssel | 84% | 28% | 79% | 2% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Twenterand | Overijssel | 73% | 38% | 6% | 40% | 13% | 9% | 0% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Wierden | Overijssel | 76% | 39% | 34% | 18% | 10% | 9% | 0% | 0% | 1% | 0% | 3% |
| Zwartewaterland | Overijssel | 71% | 54% | 3% | 27% | 20% | 15% | 0% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Zwolle | Overijssel | 48% | 21% | 14% | 10% | 8% | 8% | 3% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Almere | Flevoland | 40% | 13% | 14% | 3% | 1% | 4% | 7% | 0% | 2% | 0% | 7% |
| Dronten | Flevoland | 49% | 22% | 11% | 9% | 8% | 10% | 4% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Lelystad | Flevoland | 35% | 14% | 11% | 4% | 3% | 4% | 6% | 0% | 1% | 1% | 6% |
| Noordoostpolder | Flevoland | 54% | 30% | 14% | 9% | 9% | 14% | 1% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| Urk | Flevoland | 98% | 96% | 1% | 11% | 52% | 21% | 0% | 0% | 0% | 0% | 13% |
| Zeewolde | Flevoland | 42% | 20% | 10% | 5% | 10% | 10% | 0% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Aalten | Gelderland | 67% | 26% | 14% | 13% | 8% | 28% | 1% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Apeldoorn | Gelderland | 47% | 16% | 13% | 13% | 4% | 8% | 4% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Arnhem | Gelderland | 41% | 11% | 18% | 5% | 2% | 3% | 7% | 0% | 1% | 1% | 5% |
| Barneveld | Gelderland | 74% | 50% | 6% | 19% | 17% | 20% | 3% | 0% | 0% | 0% | 10% |
| Berkelland | Gelderland | 55% | 13% | 26% | 18% | 2% | 7% | 1% | 0% | 0% | 1% | 0% |
| Beuningen | Gelderland | 66% | 13% | 56% | 3% | 1% | 2% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Bronckhorst | Gelderland | 52% | 10% | 19% | 22% | 1% | 7% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Brummen | Gelderland | 47% | 7% | 12% | 19% | 1% | 5% | 5% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Buren | Gelderland | 50% | 11% | 10% | 27% | 2% | 6% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Culemborg | Gelderland | 57% | 17% | 20% | 10% | 3% | 7% | 10% | 0% | 1% | 0% | 6% |
| Doesburg | Gelderland | 43% | 15% | 21% | 10% | 1% | 6% | 4% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Doetinchem | Gelderland | 50% | 14% | 32% | 4% | 1% | 5% | 4% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Druten | Gelderland | 71% | 14% | 58% | 4% | 1% | 3% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Duiven | Gelderland | 52% | 14% | 32% | 8% | 2% | 4% | 1% | 0% | 0% | 1% | 4% |
| Ede | Gelderland | 59% | 35% | 6% | 16% | 11% | 13% | 4% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| Elburg | Gelderland | 76% | 50% | 6% | 24% | 12% | 20% | 0% | 0% | 0% | 0% | 12% |
| Epe | Gelderland | 57% | 21% | 10% | 30% | 4% | 8% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Ermelo | Gelderland | 68% | 41% | 6% | 26% | 11% | 18% | 0% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Geldermalsen | Gelderland | 60% | 29% | 10% | 27% | 7% | 6% | 2% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Groesbeek | Gelderland | 74% | 12% | 68% | 3% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Harderwijk | Gelderland | 61% | 32% | 6% | 20% | 8% | 14% | 7% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Hattem | Gelderland | 67% | 40% | 9% | 13% | 25% | 16% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Heerde | Gelderland | 61% | 32% | 1% | 30% | 10% | 10% | 1% | 0% | 0% | 0% | 9% |
| Heumen | Gelderland | 62% | 14% | 54% | 0% | 0% | 1% | 2% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Lingewaal | Gelderland | 53% | 24% | 7% | 28% | 3% | 8% | 3% | 0% | 0% | 2% | 2% |
| Lingewaard | Gelderland | 64% | 8% | 54% | 5% | 1% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Lochem | Gelderland | 49% | 9% | 11% | 24% | 3% | 6% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Maasdriel | Gelderland | 67% | 14% | 47% | 10% | 0% | 4% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Millingen aan de Rijn | Gelderland | 69% | 14% | 66% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% | 1% |
| Montferland | Gelderland | 74% | 12% | 66% | 3% | 0% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Neder-Betuwe | Gelderland | 72% | 39% | 7% | 32% | 16% | 9% | 0% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Neerijnen | Gelderland | 63% | 24% | 11% | 33% | 5% | 5% | 1% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Nijkerk | Gelderland | 67% | 40% | 10% | 25% | 9% | 14% | 3% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Nijmegen | Gelderland | 48% | 10% | 34% | 2% | 0% | 2% | 6% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Nunspeet | Gelderland | 78% | 58% | 5% | 24% | 18% | 17% | 2% | 0% | 0% | 0% | 12% |
| Oldebroek | Gelderland | 77% | 52% | 3% | 37% | 10% | 14% | 0% | 0% | 0% | 0% | 12% |
| Oost Gelre | Gelderland | 72% | 9% | 61% | 5% | 1% | 4% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Oude IJsselstreek | Gelderland | 66% | 17% | 42% | 10% | 2% | 6% | 3% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Overbetuwe | Gelderland | 58% | 16% | 30% | 14% | 3% | 6% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Putten | Gelderland | 73% | 43% | 3% | 42% | 9% | 15% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Renkum | Gelderland | 48% | 18% | 20% | 12% | 2% | 8% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Rheden | Gelderland | 46% | 16% | 14% | 10% | 3% | 12% | 3% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Rijnwaarden | Gelderland | 62% | 4% | 55% | 1% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Scherpenzeel | Gelderland | 74% | 40% | 14% | 22% | 16% | 12% | 0% | 0% | 0% | 1% | 9% |
| Tiel | Gelderland | 54% | 13% | 15% | 15% | 2% | 6% | 12% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Ubbergen | Gelderland | 66% | 14% | 58% | 3% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Voorst | Gelderland | 57% | 18% | 29% | 18% | 1% | 6% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Wageningen | Gelderland | 40% | 17% | 15% | 7% | 2% | 7% | 2% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| West Maas en Waal | Gelderland | 73% | 15% | 67% | 3% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Westervoort | Gelderland | 49% | 15% | 28% | 6% | 2% | 5% | 1% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Wijchen | Gelderland | 63% | 9% | 53% | 2% | 0% | 3% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Winterswijk | Gelderland | 53% | 15% | 17% | 16% | 2% | 10% | 2% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Zaltbommel | Gelderland | 66% | 28% | 14% | 27% | 5% | 12% | 5% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Zevenaar | Gelderland | 54% | 10% | 40% | 4% | 1% | 3% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Zutphen | Gelderland | 37% | 11% | 12% | 9% | 2% | 6% | 4% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Amersfoort | Utrecht | 47% | 19% | 16% | 6% | 6% | 7% | 5% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Baarn | Utrecht | 47% | 18% | 20% | 5% | 2% | 10% | 4% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Bunnik | Utrecht | 58% | 22% | 35% | 8% | 2% | 7% | 0% | 1% | 0% | 0% | 6% |
| Bunschoten | Utrecht | 85% | 66% | 7% | 10% | 52% | 10% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| De Bilt | Utrecht | 44% | 20% | 14% | 13% | 4% | 5% | 2% | 0% | 0% | 1% | 6% |
| De Ronde Venen | Utrecht | 51% | 17% | 28% | 6% | 4% | 7% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Eemnes | Utrecht | 44% | 13% | 32% | 4% | 2% | 4% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Houten | Utrecht | 52% | 20% | 22% | 7% | 5% | 9% | 4% | 0% | 0% | 1% | 4% |
| IJsselstein | Utrecht | 47% | 10% | 24% | 6% | 2% | 4% | 7% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Leusden | Utrecht | 48% | 19% | 22% | 7% | 7% | 6% | 1% | 1% | 0% | 0% | 5% |
| Lopik | Utrecht | 68% | 30% | 28% | 27% | 6% | 5% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Montfoort | Utrecht | 61% | 22% | 34% | 9% | 4% | 9% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Nieuwegein | Utrecht | 52% | 14% | 24% | 8% | 2% | 4% | 5% | 0% | 1% | 0% | 6% |
| Oudewater | Utrecht | 70% | 23% | 47% | 11% | 3% | 8% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Rhenen | Utrecht | 51% | 21% | 10% | 18% | 8% | 8% | 2% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Soest | Utrecht | 45% | 18% | 18% | 6% | 4% | 6% | 6% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Stichtse Vecht | Utrecht | 41% | 14% | 17% | 8% | 3% | 7% | 2% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Utrecht | Utrecht | 40% | 13% | 13% | 4% | 2% | 5% | 10% | 0% | 1% | 0% | 5% |
| Utrechtse Heuvelrug | Utrecht | 49% | 17% | 13% | 12% | 5% | 11% | 3% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Veenendaal | Utrecht | 67% | 34% | 8% | 20% | 9% | 13% | 8% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| Vianen | Utrecht | 52% | 9% | 23% | 12% | 2% | 9% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Wijk bij Duurstede | Utrecht | 48% | 12% | 25% | 7% | 4% | 7% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Woerden | Utrecht | 60% | 25% | 23% | 14% | 6% | 10% | 2% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Woudenberg | Utrecht | 68% | 46% | 9% | 16% | 12% | 18% | 2% | 0% | 0% | 0% | 10% |
| Zeist | Utrecht | 45% | 15% | 13% | 8% | 2% | 8% | 6% | 0% | 1% | 0% | 7% |
| Aalsmeer | Noord-Holland | 45% | 20% | 19% | 7% | 6% | 8% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Alkmaar | Noord-Holland | 38% | 9% | 20% | 3% | 2% | 3% | 5% | 0% | 0% | 1% | 4% |
| Amstelveen | Noord-Holland | 44% | 15% | 21% | 4% | 1% | 6% | 2% | 3% | 1% | 0% | 6% |
| Amsterdam | Noord-Holland | 38% | 12% | 11% | 2% | 1% | 3% | 11% | 1% | 1% | 1% | 6% |
| Beemster | Noord-Holland | 29% | 3% | 22% | 2% | 1% | 1% | 1% | 0% | 0% | 2% | 0% |
| Bergen (NH.) | Noord-Holland | 36% | 8% | 24% | 3% | 1% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Beverwijk | Noord-Holland | 41% | 10% | 25% | 4% | 1% | 1% | 7% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Blaricum | Noord-Holland | 47% | 10% | 31% | 7% | 1% | 3% | 3% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Bloemendaal | Noord-Holland | 43% | 12% | 23% | 4% | 6% | 6% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Bussum | Noord-Holland | 35% | 7% | 18% | 7% | 1% | 3% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Castricum | Noord-Holland | 40% | 6% | 29% | 3% | 2% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Diemen | Noord-Holland | 36% | 12% | 10% | 4% | 1% | 4% | 5% | 0% | 2% | 0% | 9% |
| Edam-Volendam | Noord-Holland | 70% | 17% | 63% | 2% | 2% | 1% | 2% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Enkhuizen | Noord-Holland | 39% | 11% | 16% | 6% | 3% | 5% | 4% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Haarlem | Noord-Holland | 37% | 9% | 16% | 2% | 1% | 5% | 7% | 0% | 0% | 1% | 4% |
| Haarlemmerliede en Spaarnwoude | Noord-Holland | 42% | 11% | 37% | 1% | 1% | 1% | 2% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Haarlemmermeer | Noord-Holland | 42% | 12% | 18% | 5% | 3% | 5% | 4% | 0% | 1% | 0% | 5% |
| Heemskerk | Noord-Holland | 44% | 11% | 27% | 5% | 2% | 3% | 4% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Heemstede | Noord-Holland | 42% | 10% | 25% | 4% | 1% | 3% | 2% | 1% | 0% | 0% | 5% |
| Heerhugowaard | Noord-Holland | 43% | 11% | 26% | 4% | 1% | 2% | 4% | 0% | 0% | 1% | 4% |
| Heiloo | Noord-Holland | 41% | 11% | 25% | 7% | 0% | 6% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Den Helder | Noord-Holland | 36% | 12% | 15% | 6% | 3% | 3% | 2% | 0% | 1% | 0% | 5% |
| Hilversum | Noord-Holland | 37% | 12% | 15% | 5% | 1% | 4% | 6% | 0% | 0% | 1% | 5% |
| Hoorn | Noord-Holland | 38% | 11% | 20% | 3% | 2% | 2% | 5% | 0% | 0% | 1% | 6% |
| Huizen | Noord-Holland | 43% | 18% | 12% | 13% | 1% | 9% | 3% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Landsmeer | Noord-Holland | 20% | 6% | 7% | 2% | 1% | 8% | 1% | 0% | 0% | 1% | 1% |
| Langedijk | Noord-Holland | 41% | 11% | 25% | 6% | 4% | 4% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Laren | Noord-Holland | 42% | 12% | 28% | 2% | 1% | 4% | 0% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Medemblik | Noord-Holland | 51% | 17% | 37% | 2% | 3% | 5% | 1% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Muiden | Noord-Holland | 27% | 6% | 9% | 3% | 4% | 2% | 5% | 1% | 0% | 0% | 4% |
| Naarden | Noord-Holland | 39% | 14% | 19% | 6% | 0% | 4% | 4% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Oostzaan | Noord-Holland | 24% | 8% | 7% | 3% | 3% | 2% | 2% | 1% | 0% | 0% | 5% |
| Opmeer | Noord-Holland | 63% | 13% | 57% | 2% | 0% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Ouder-Amstel | Noord-Holland | 43% | 11% | 26% | 6% | 2% | 3% | 4% | 0% | 1% | 0% | 1% |
| Purmerend | Noord-Holland | 30% | 8% | 15% | 2% | 1% | 3% | 3% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Schagen | Noord-Holland | 42% | 9% | 29% | 4% | 2% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Texel | Noord-Holland | 48% | 17% | 17% | 14% | 1% | 9% | 1% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Uitgeest | Noord-Holland | 44% | 11% | 30% | 2% | 0% | 5% | 1% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Uithoorn | Noord-Holland | 35% | 10% | 21% | 3% | 1% | 5% | 3% | 0% | 1% | 0% | 2% |
| Velsen | Noord-Holland | 33% | 9% | 15% | 6% | 2% | 4% | 3% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Weesp | Noord-Holland | 38% | 12% | 14% | 5% | 1% | 7% | 9% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Zandvoort | Noord-Holland | 30% | 5% | 19% | 3% | 1% | 5% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Zaanstad | Noord-Holland | 37% | 13% | 14% | 3% | 2% | 3% | 9% | 0% | 1% | 1% | 5% |
| Drechterland | Noord-Holland | 45% | 7% | 36% | 5% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Stede Broec | Noord-Holland | 41% | 7% | 29% | 2% | 2% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Waterland | Noord-Holland | 45% | 19% | 10% | 13% | 7% | 12% | 0% | 0% | 0% | 1% | 3% |
| Wormerland | Noord-Holland | 29% | 7% | 20% | 2% | 3% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Koggenland | Noord-Holland | 55% | 17% | 49% | 2% | 0% | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Wijdemeren | Noord-Holland | 40% | 14% | 17% | 10% | 2% | 5% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Hollands Kroon | Noord-Holland | 39% | 12% | 24% | 4% | 2% | 6% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Alblasserdam | Zuid-Holland | 53% | 41% | 4% | 9% | 13% | 16% | 3% | 1% | 0% | 0% | 7% |
| Albrandswaard | Zuid-Holland | 44% | 11% | 11% | 13% | 6% | 6% | 2% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Alphen aan den Rijn | Zuid-Holland | 53% | 20% | 19% | 9% | 6% | 9% | 4% | 0% | 1% | 1% | 5% |
| Barendrecht | Zuid-Holland | 48% | 17% | 11% | 13% | 9% | 7% | 3% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Bergambacht | Zuid-Holland | 55% | 34% | 5% | 24% | 6% | 17% | 0% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Bernisse | Zuid-Holland | 38% | 13% | 5% | 14% | 4% | 10% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Binnenmaas | Zuid-Holland | 50% | 18% | 6% | 24% | 7% | 8% | 0% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Bodegraven-Reeuwijk | Zuid-Holland | 59% | 31% | 18% | 11% | 8% | 14% | 3% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Brielle | Zuid-Holland | 31% | 7% | 7% | 10% | 3% | 8% | 1% | 0% | 1% | 1% | 2% |
| Capelle aan den IJssel | Zuid-Holland | 42% | 15% | 10% | 8% | 5% | 6% | 4% | 0% | 2% | 0% | 6% |
| Cromstrijen | Zuid-Holland | 52% | 22% | 5% | 31% | 4% | 6% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Delft | Zuid-Holland | 39% | 11% | 18% | 5% | 2% | 4% | 4% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Dordrecht | Zuid-Holland | 44% | 18% | 10% | 8% | 3% | 6% | 9% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Giessenlanden | Zuid-Holland | 66% | 37% | 7% | 25% | 10% | 18% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Goeree-Overflakkee | Zuid-Holland | 57% | 39% | 5% | 22% | 9% | 10% | 0% | 0% | 0% | 0% | 10% |
| Gorinchem | Zuid-Holland | 48% | 22% | 8% | 14% | 4% | 5% | 9% | 0% | 1% | 0% | 8% |
| Gouda | Zuid-Holland | 46% | 20% | 12% | 8% | 2% | 7% | 10% | 1% | 0% | 0% | 5% |
| Hardinxveld-Giessendam | Zuid-Holland | 69% | 52% | 3% | 22% | 13% | 23% | 0% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Hellevoetsluis | Zuid-Holland | 30% | 11% | 9% | 7% | 1% | 6% | 3% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Hendrik-Ido-Ambacht | Zuid-Holland | 56% | 32% | 6% | 14% | 10% | 16% | 2% | 0% | 0% | 1% | 8% |
| Hillegom | Zuid-Holland | 56% | 12% | 38% | 6% | 2% | 5% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Kaag en Braassem | Zuid-Holland | 69% | 22% | 49% | 9% | 3% | 6% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Katwijk | Zuid-Holland | 73% | 39% | 5% | 28% | 15% | 17% | 2% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Korendijk | Zuid-Holland | 53% | 29% | 7% | 18% | 7% | 14% | 0% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Krimpen aan den IJssel | Zuid-Holland | 55% | 32% | 9% | 16% | 7% | 11% | 2% | 0% | 0% | 0% | 9% |
| Lansingerland | Zuid-Holland | 46% | 16% | 20% | 12% | 4% | 4% | 2% | 0% | 1% | 1% | 2% |
| Leerdam | Zuid-Holland | 65% | 39% | 7% | 20% | 6% | 10% | 17% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Leiden | Zuid-Holland | 38% | 11% | 14% | 6% | 2% | 5% | 5% | 0% | 1% | 0% | 5% |
| Leiderdorp | Zuid-Holland | 50% | 15% | 17% | 10% | 3% | 8% | 4% | 0% | 1% | 0% | 5% |
| Leidschendam-Voorburg | Zuid-Holland | 44% | 15% | 23% | 5% | 1% | 5% | 5% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Lisse | Zuid-Holland | 64% | 24% | 40% | 7% | 6% | 4% | 1% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Maassluis | Zuid-Holland | 57% | 20% | 12% | 14% | 7% | 8% | 12% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Midden-Delfland | Zuid-Holland | 70% | 31% | 34% | 13% | 4% | 15% | 1% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Molenwaard | Zuid-Holland | 65% | 52% | 2% | 22% | 12% | 19% | 1% | 0% | 0% | 0% | 9% |
| Nederlek | Zuid-Holland | 40% | 14% | 3% | 23% | 3% | 7% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Nieuwkoop | Zuid-Holland | 66% | 26% | 45% | 6% | 4% | 3% | 3% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Noordwijk | Zuid-Holland | 53% | 13% | 31% | 7% | 3% | 4% | 4% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Noordwijkerhout | Zuid-Holland | 63% | 18% | 44% | 7% | 4% | 3% | 1% | 1% | 0% | 0% | 2% |
| Oegstgeest | Zuid-Holland | 49% | 14% | 20% | 9% | 3% | 10% | 1% | 1% | 0% | 1% | 4% |
| Oud-Beijerland | Zuid-Holland | 52% | 23% | 8% | 18% | 5% | 14% | 1% | 1% | 1% | 0% | 5% |
| Ouderkerk | Zuid-Holland | 62% | 42% | 1% | 26% | 6% | 22% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Papendrecht | Zuid-Holland | 44% | 20% | 9% | 10% | 8% | 8% | 4% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Pijnacker-Nootdorp | Zuid-Holland | 50% | 13% | 23% | 10% | 3% | 6% | 2% | 0% | 2% | 0% | 4% |
| Ridderkerk | Zuid-Holland | 46% | 24% | 5% | 17% | 5% | 11% | 3% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Rijswijk | Zuid-Holland | 47% | 12% | 19% | 5% | 1% | 6% | 6% | 0% | 2% | 1% | 7% |
| Rotterdam | Zuid-Holland | 51% | 18% | 15% | 5% | 2% | 4% | 13% | 0% | 3% | 0% | 7% |
| Schiedam | Zuid-Holland | 46% | 15% | 15% | 5% | 3% | 4% | 12% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Schoonhoven | Zuid-Holland | 48% | 25% | 12% | 14% | 5% | 10% | 5% | 0% | 0% | 1% | 1% |
| 's-Gravenhage | Zuid-Holland | 51% | 16% | 15% | 5% | 1% | 4% | 15% | 0% | 5% | 1% | 6% |
| Sliedrecht | Zuid-Holland | 63% | 41% | 5% | 22% | 10% | 14% | 3% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| Spijkenisse | Zuid-Holland | 36% | 10% | 12% | 7% | 2% | 4% | 4% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Strijen | Zuid-Holland | 44% | 19% | 6% | 31% | 0% | 4% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Teylingen | Zuid-Holland | 57% | 14% | 37% | 4% | 2% | 7% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Vlaardingen | Zuid-Holland | 44% | 17% | 12% | 6% | 3% | 7% | 10% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Vlist | Zuid-Holland | 43% | 21% | 18% | 12% | 2% | 7% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Voorschoten | Zuid-Holland | 41% | 8% | 23% | 6% | 1% | 5% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Waddinxveen | Zuid-Holland | 57% | 31% | 13% | 14% | 7% | 17% | 2% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Wassenaar | Zuid-Holland | 51% | 14% | 30% | 10% | 1% | 5% | 2% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Westland | Zuid-Holland | 65% | 24% | 34% | 13% | 5% | 8% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Westvoorne | Zuid-Holland | 36% | 8% | 10% | 14% | 6% | 3% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Zederik | Zuid-Holland | 70% | 42% | 10% | 35% | 5% | 16% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Zoetermeer | Zuid-Holland | 45% | 12% | 19% | 7% | 2% | 4% | 5% | 0% | 3% | 0% | 5% |
| Zoeterwoude | Zuid-Holland | 62% | 13% | 52% | 4% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Zuidplas | Zuid-Holland | 50% | 27% | 12% | 13% | 6% | 10% | 2% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Zwijndrecht | Zuid-Holland | 48% | 20% | 9% | 11% | 6% | 10% | 5% | 0% | 0% | 0% | 6% |
| Borsele | Zeeland | 63% | 27% | 25% | 12% | 10% | 10% | 0% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Goes | Zeeland | 51% | 20% | 14% | 13% | 5% | 12% | 2% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Hulst | Zeeland | 63% | 16% | 56% | 2% | 0% | 2% | 1% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Kapelle | Zeeland | 60% | 30% | 13% | 18% | 7% | 15% | 1% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Middelburg | Zeeland | 51% | 27% | 8% | 10% | 12% | 11% | 2% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Noord-Beveland | Zeeland | 54% | 19% | 12% | 17% | 2% | 20% | 0% | 1% | 0% | 0% | 3% |
| Reimerswaal | Zeeland | 76% | 51% | 10% | 15% | 29% | 13% | 1% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| Schouwen-Duiveland | Zeeland | 51% | 27% | 9% | 18% | 8% | 13% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Sluis | Zeeland | 52% | 11% | 29% | 11% | 2% | 4% | 1% | 0% | 1% | 1% | 3% |
| Terneuzen | Zeeland | 53% | 19% | 25% | 8% | 5% | 7% | 6% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Tholen | Zeeland | 65% | 42% | 6% | 24% | 13% | 14% | 0% | 0% | 0% | 0% | 8% |
| Veere | Zeeland | 61% | 36% | 4% | 9% | 15% | 23% | 0% | 0% | 0% | 1% | 8% |
| Vlissingen | Zeeland | 41% | 14% | 14% | 6% | 3% | 8% | 2% | 0% | 0% | 0% | 7% |
| Aalburg | Noord-Brabant | 79% | 45% | 9% | 32% | 14% | 19% | 0% | 0% | 1% | 0% | 3% |
| Alphen-Chaam | Noord-Brabant | 81% | 17% | 79% | 2% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Asten | Noord-Brabant | 78% | 16% | 73% | 0% | 0% | 2% | 2% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Baarle-Nassau | Noord-Brabant | 71% | 10% | 66% | 0% | 0% | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Bergeijk | Noord-Brabant | 74% | 19% | 70% | 0% | 1% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Bergen op Zoom | Noord-Brabant | 66% | 13% | 46% | 2% | 1% | 2% | 12% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Bernheze | Noord-Brabant | 79% | 17% | 73% | 0% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Best | Noord-Brabant | 68% | 15% | 53% | 3% | 2% | 2% | 5% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Bladel | Noord-Brabant | 74% | 9% | 67% | 1% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Boekel | Noord-Brabant | 77% | 18% | 74% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Boxmeer | Noord-Brabant | 74% | 13% | 65% | 1% | 0% | 3% | 2% | 0% | 1% | 0% | 2% |
| Boxtel | Noord-Brabant | 68% | 10% | 62% | 1% | 0% | 1% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Breda | Noord-Brabant | 55% | 10% | 42% | 2% | 0% | 3% | 4% | 0% | 1% | 0% | 3% |
| Cranendonck | Noord-Brabant | 79% | 18% | 74% | 0% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Cuijk | Noord-Brabant | 70% | 16% | 56% | 1% | 0% | 3% | 7% | 0% | 0% | 2% | 1% |
| Deurne | Noord-Brabant | 78% | 18% | 74% | 1% | 0% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Dongen | Noord-Brabant | 72% | 16% | 57% | 3% | 1% | 3% | 6% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Drimmelen | Noord-Brabant | 69% | 8% | 59% | 3% | 1% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Eersel | Noord-Brabant | 76% | 18% | 71% | 1% | 0% | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Eindhoven | Noord-Brabant | 55% | 10% | 37% | 2% | 1% | 2% | 8% | 0% | 1% | 0% | 4% |
| Etten-Leur | Noord-Brabant | 64% | 10% | 55% | 1% | 1% | 1% | 3% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Geertruidenberg | Noord-Brabant | 59% | 10% | 46% | 6% | 1% | 4% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Geldrop-Mierlo | Noord-Brabant | 63% | 8% | 54% | 2% | 0% | 2% | 2% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Gemert-Bakel | Noord-Brabant | 77% | 12% | 70% | 2% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Gilze en Rijen | Noord-Brabant | 71% | 16% | 62% | 1% | 0% | 5% | 3% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Goirle | Noord-Brabant | 69% | 9% | 63% | 0% | 0% | 2% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Grave | Noord-Brabant | 70% | 14% | 60% | 1% | 0% | 4% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Haaren | Noord-Brabant | 75% | 17% | 73% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% | 0% |
| Halderberge | Noord-Brabant | 81% | 16% | 71% | 2% | 1% | 2% | 3% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Heeze-Leende | Noord-Brabant | 71% | 18% | 65% | 4% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Helmond | Noord-Brabant | 71% | 13% | 55% | 0% | 0% | 2% | 10% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Heusden | Noord-Brabant | 67% | 14% | 57% | 2% | 0% | 2% | 3% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Hilvarenbeek | Noord-Brabant | 78% | 14% | 72% | 1% | 0% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Laarbeek | Noord-Brabant | 78% | 10% | 74% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Landerd | Noord-Brabant | 74% | 13% | 69% | 1% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Loon op Zand | Noord-Brabant | 69% | 12% | 60% | 2% | 0% | 2% | 3% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Maasdonk | Noord-Brabant | 79% | 13% | 77% | 0% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Mill en Sint Hubert | Noord-Brabant | 71% | 14% | 70% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% | 0% |
| Moerdijk | Noord-Brabant | 64% | 14% | 39% | 14% | 2% | 5% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Nuenen, Gerwen en Nederwetten | Noord-Brabant | 58% | 11% | 49% | 1% | 0% | 5% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Oirschot | Noord-Brabant | 83% | 15% | 75% | 2% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Oisterwijk | Noord-Brabant | 65% | 11% | 58% | 1% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Oosterhout | Noord-Brabant | 65% | 14% | 48% | 3% | 0% | 3% | 5% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Oss | Noord-Brabant | 70% | 11% | 60% | 2% | 0% | 1% | 4% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Reusel-De Mierden | Noord-Brabant | 70% | 16% | 70% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Roosendaal | Noord-Brabant | 68% | 12% | 54% | 2% | 0% | 1% | 8% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Rucphen | Noord-Brabant | 81% | 12% | 78% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Schijndel | Noord-Brabant | 74% | 8% | 70% | 1% | 0% | 1% | 1% | 0% | 1% | 1% | 0% |
| 's-Hertogenbosch | Noord-Brabant | 58% | 12% | 45% | 2% | 0% | 2% | 6% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Sint Anthonis | Noord-Brabant | 74% | 13% | 68% | 0% | 0% | 1% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Sint-Michielsgestel | Noord-Brabant | 72% | 12% | 68% | 0% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Sint-Oedenrode | Noord-Brabant | 76% | 16% | 71% | 1% | 0% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Someren | Noord-Brabant | 87% | 18% | 83% | 0% | 0% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Son en Breugel | Noord-Brabant | 63% | 12% | 53% | 0% | 2% | 6% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Steenbergen | Noord-Brabant | 67% | 11% | 50% | 9% | 0% | 4% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Tilburg | Noord-Brabant | 61% | 11% | 49% | 1% | 0% | 2% | 6% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Uden | Noord-Brabant | 65% | 14% | 58% | 1% | 1% | 2% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Valkenswaard | Noord-Brabant | 69% | 10% | 64% | 1% | 1% | 2% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Veghel | Noord-Brabant | 70% | 16% | 60% | 1% | 0% | 1% | 5% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Veldhoven | Noord-Brabant | 60% | 9% | 49% | 3% | 1% | 3% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Vught | Noord-Brabant | 65% | 12% | 54% | 2% | 0% | 4% | 1% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Waalre | Noord-Brabant | 49% | 6% | 39% | 3% | 1% | 4% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Waalwijk | Noord-Brabant | 68% | 18% | 46% | 9% | 1% | 4% | 5% | 0% | 1% | 0% | 2% |
| Werkendam | Noord-Brabant | 69% | 30% | 14% | 24% | 9% | 11% | 2% | 0% | 0% | 0% | 10% |
| Woensdrecht | Noord-Brabant | 71% | 10% | 62% | 2% | 0% | 2% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Woudrichem | Noord-Brabant | 66% | 43% | 5% | 28% | 13% | 14% | 0% | 0% | 0% | 1% | 6% |
| Zundert | Noord-Brabant | 76% | 12% | 72% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Beek | Limburg | 84% | 17% | 74% | 1% | 0% | 1% | 6% | 0% | 0% | 1% | 1% |
| Beesel | Limburg | 75% | 8% | 72% | 0% | 0% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Bergen (L.) | Limburg | 77% | 17% | 71% | 2% | 0% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Brunssum | Limburg | 75% | 16% | 62% | 2% | 0% | 2% | 3% | 0% | 0% | 0% | 5% |
| Echt-Susteren | Limburg | 86% | 23% | 82% | 0% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Eijsden-Margraten | Limburg | 82% | 27% | 78% | 1% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Gennep | Limburg | 66% | 11% | 61% | 1% | 0% | 0% | 4% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Gulpen-Wittem | Limburg | 90% | 37% | 86% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Heerlen | Limburg | 74% | 14% | 62% | 1% | 1% | 2% | 5% | 0% | 0% | 0% | 4% |
| Horst aan de Maas | Limburg | 76% | 14% | 72% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Kerkrade | Limburg | 86% | 17% | 79% | 0% | 0% | 1% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Landgraaf | Limburg | 85% | 11% | 76% | 3% | 0% | 2% | 2% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Leudal | Limburg | 83% | 19% | 78% | 1% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Maasgouw | Limburg | 80% | 16% | 75% | 2% | 1% | 2% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Maastricht | Limburg | 70% | 14% | 60% | 0% | 0% | 2% | 4% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Meerssen | Limburg | 76% | 16% | 72% | 2% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Mook en Middelaar | Limburg | 59% | 14% | 54% | 1% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Nederweert | Limburg | 85% | 17% | 83% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Nuth | Limburg | 84% | 20% | 80% | 0% | 0% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Onderbanken | Limburg | 80% | 11% | 70% | 2% | 0% | 0% | 6% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Peel en Maas | Limburg | 83% | 12% | 79% | 0% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Roerdalen | Limburg | 80% | 16% | 75% | 0% | 0% | 1% | 3% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Roermond | Limburg | 72% | 16% | 58% | 1% | 0% | 2% | 8% | 0% | 1% | 0% | 2% |
| Schinnen | Limburg | 77% | 20% | 70% | 1% | 1% | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Simpelveld | Limburg | 92% | 22% | 88% | 0% | 0% | 2% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Sittard-Geleen | Limburg | 75% | 14% | 65% | 1% | 0% | 1% | 4% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Stein | Limburg | 81% | 12% | 75% | 1% | 0% | 1% | 2% | 0% | 0% | 1% | 1% |
| Vaals | Limburg | 86% | 26% | 82% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% | 2% |
| Valkenburg aan de Geul | Limburg | 80% | 25% | 76% | 0% | 0% | 1% | 1% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Venlo | Limburg | 73% | 12% | 60% | 0% | 0% | 1% | 9% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| Venray | Limburg | 75% | 14% | 64% | 1% | 0% | 2% | 6% | 0% | 0% | 0% | 2% |
| Voerendaal | Limburg | 84% | 21% | 82% | 1% | 0% | 0% | 1% | 0% | 0% | 1% | 0% |
| Weert | Limburg | 76% | 12% | 67% | 1% | 0% | 1% | 5% | 0% | 0% | 0% | 2% |
Bovenstaande tabel toont het percentage gelovigen per gemeente per soort geloof. De gebruikte data komen van het CBS.
De gegevens over religie per gemeente komen van het CBS en zijn ontleend aan een enquête waar 460 duizend volwassen personen (18 jaar of ouder) aan hebben meegewerkt. In deze enquête is de deelnemers gevraagd tot welke kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groepering zij zich rekenen. Het percentage religieus gaat dus niet om het formele lidmaatschap van een organisatie. De gegevens zijn in de periode van 2010 tot en met 2014 verzameld met behulp van het internet, telefonisch en met een bezoek aan huis. De gegevens zijn voor AlleCijfers omgerekend naar de gemeentelijke indeling van 2024. Recentere data over religie op het niveau van gemeenten zijn ons helaas niet bekend (tips hierover zijn van harte welkom!). Er zijn wel recentere regionale data over religie per COROPgebied en provincie beschikbaar, zie de andere tabel op deze pagina.
Toelichting bij het gebruik van de tabel met data over het percentage gelovigen per soort religie naar gemeente:
Tabelgebruik:
- Klik op de naam van een politieke partij om de pagina met de verkiezingsuitslagen voor die partij weer te geven.
- Zoek in de tabel met het zoekveld boven de tabel. De rijen van de tabel worden hiermee gefilterd zodat alleen rijen waar de zoekterm in voorkomt getoond worden.
- Sorteer de inhoud van de tabel door op de kolomtitels te klikken.
- Blader door de tabel met de knoppen rechtsonder de tabel.
- Op kleine schermen: Verschuif de tabel horizontaal om alle kolommen te zien (de 1e kolom blijft vast in beeld staan).
Religieuze gebouwen
Verreweg de meeste religieuze gebouwen in Nederland zijn kerken die worden gebruikt voor het christelijk geloof (protestants, katholiek en overig en gedeeld christelijk). Nederland telt inmiddels ook meer dan 400 moskees die voor de islam gebruikt worden.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont het aantal gebouwen in Nederland naar geloofsovertuiging.
Onderstaande tabel toont het aantal gebouwen in Nederland naar geloofsovertuiging. Hierbij zijn de data iets verder opgesplitst dan in de grafiek.
| Geloofsovertuiging | Denominatie | Aantal gebouwen |
|---|---|---|
| Christendom | Protestants | 4.586 |
| Christendom | Katholiek | 1.516 |
| Islam | Soennisme | 361 |
| Christendom | Overig Christelijk | 243 |
| Boeddhisme | Boeddhisme | 99 |
| Jodendom | Jodendom | 41 |
| Christendom | Orthodox | 39 |
| Islam | Overig Islam | 31 |
| Soefisme | Soefisme | 15 |
| Hindoeisme | Hindoeisme | 15 |
| Christendom | Gedeeld Christelijk | 9 |
| Sikhisme | Sikhisme | 6 |
| Islam | Ahmadiyya | 5 |
| Gedeeld | Meerdere Religies | 4 |
| Theosofie | Theosofie | 4 |
| Islam | Gedeeld Islam | 1 |
| Pastafarisme | Pastafarise | 1 |
| Scientology | Scientology | 1 |
Het aantal gebouwen per geloofsovertuiging is gebaseerd op de data uit de Basisregistratie Topografie (BRT) van het Kadaster. In de BRT zijn gegevens beschikbaar over het soort gebouw (kerk, moskee, synagoge, overig religieus gebouw) en over de in de gebouwen gepraktiseerde religies. Dit bevestigt dat de twee grootste religies binnen Nederland het christendom en de islam zijn.
Religieuze gebouwen op de kaart
Bij tonen op de kaart blijkt dat de diversiteit aan religies in Nederland met name in de grote steden te vinden is. Buiten de steden bestaat Nederland nog hoofdzakelijk uit christelijke kerken. Bovendien wordt de "biblebelt" duidelijk zichtbaar, in de aanwezigheid van hervormde en gereformeerde kerken. En de kaart geeft één van de belangrijkste grenzen van Nederland weer: de scheiding tussen het noorden (protestants) en het zuiden (katholiek), ook wel bekend als de "de carnaval grens". Het is nog een voornemen (op de lange dingen te doen lijst voor allecijfers) om de gebouwen op deze pagina ook op de kaart te tonen.
Bovenstaande foto toont de voormalige Opstandingskerk in Leiden waar nu een sportschool van SportCity gehuisvest is.
De hoeveelheid gelovigen in Nederland neemt af: de secularisatie leidt ertoe dat steeds meer kerken niet meer als gebedshuis worden gebruikt. In Nederland krijgen kerkgebouwen daarom vaak een nieuwe bestemming. Wat kan er met een oud kerkgebouw worden gedaan? Veel van deze gebouwen worden omgebouwd tot woning, kantoor, restaurant, sportschool, bibliotheek of cultureel centrum. Zo behouden ze hun historische waarde en krijgen ze een nieuwe functie in de samenleving.Advertentie:
Gezichtsbedekkende kleding
Onderzoek naar de wenselijkheid van de wet gedeeltelijk verbod op gezichtsbedekkende kleding (GVGBK).
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont of respondenten vinden dat of het verbod op gezichtsbedekkende kleding (zoals bijvoorbeeld een boerka of niqaab) betere communicatie mogelijk maakt. De tabel toont uitkomst voor alle stellingen in het onderzoek.
Onderstaande tabel toont de respons op alle stellingen over de doelen van de wet in percentages:
| Stelling | Helemaal eens | Eens | Niet eens, niet oneens | Oneens | Helemaal oneens |
|---|---|---|---|---|---|
| De wet belemmert goede dienstverlening aan personen met gezichtsbedekking | 12,6% | 13,3% | 21,8% | 30,3% | 22,1% |
| De wet bevordert de veiligheid binnen onze organisatie | 31,3% | 35,4% | 22,4% | 7,8% | 3,1% |
| De wet bevordert de communicatie met personen binnen onze organisatie | 26,9% | 33,0% | 27,6% | 9,2% | 3,4% |
| De wet bevordert de identificatie van personen binnen onze organisatie | 44,2% | 31,0% | 16,7% | 5,8% | 2,4% |
| Ik ben tevreden over de manier waarop onze organisatie de wet handhaaft | 14,0% | 31,2% | 46,7% | 6,3% | 1,8% |
| De wet is goed uit te voeren binnen onze organisatie | 17,2% | 42,5% | 32,6% | 5,6% | 2,1% |
| De uitvoering van de wet vraagt van mij te veel verantwoordelijkheid | 0,7% | 3,9% | 34,0% | 43,9% | 17,5% |
| Binnen onze organisatie is iedereen het eens over de noodzakelijkheid van de wet | 10,2% | 21,8% | 54,4% | 10,9% | 2,8% |
| Binnen onze organisatie leidt de wet tot wrijvingen tussen medewerkers | 0,7% | 3,9% | 42,8% | 34,7% | 17,9% |
| Binnen onze organisatie leidt de wet tot wrijvingen tussen medewerkers en personen met gezichtsbedekking | 1,8% | 13,3% | 47,7% | 23,5% | 13,7% |
| In de praktijk heeft de wet alleen uitwerking op vrouwen met een nikab of boerka, niet op andere vormen van gezichtsbedekking | 4,6% | 16,5% | 41,8% | 26,3% | 10,9% |
De meerderheid (60%) is het (helemaal) eens met de stelling dat de wet de communicatie tussen personen bevordert. 28% staat er neutraal in en 12% van de respondenten geeft aan het er (helemaal) mee oneens te zijn.
Gedeeltelijk verbod op gezichtsbedekkende kleding
De cijfers over de mening van Nederlanders over het verbod op gezichtsbedekkende kleding zijn te vinden in het Evaluatierapport Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding van de Rijksoverheid. De meningen over dit onderwerp verschillen. In Frankrijk is bijvoorbeeld de hoofddoek verboden in het parlement. Aan de andere kant stelt bijvoorbeeld Amnesty International dat mensen altijd vrij moeten zijn om te kiezen wat zij willen dragen – en wat niet, ook als dit een boerka, niqaab, jilbab (een sluier die heel het lichaam bedekt) of hoofddoek is.
In Nederland wordt al jaren gedebatteerd over de toelaatbaarheid van het dragen van religieuze gezichtsbedekkende kleding zoals een boerka of niqaab. In de wet Gedeeltelijk verbod op gezichtsbedekkende kleding is het verbod niet tot enkel religieuze vormen beperkt. De wet verbiedt het dragen van kleding die het gezicht van de drager bedekt, zoals bijvoorbeeld een bivakmuts, integraalhelm, boerka of niqaab, op een aantal nauw omschreven (publieke) plaatsen. Het gaat om vier plaatsen/functies: het openbaar vervoer, de zorg, het onderwijs en overheidsinstellingen. Personen die in een van deze plaatsen/functies het gezicht bedekken en desgevraagd de gezichtsbedekking niet verwijderen, zijn in overtreding en kunnen hiervoor een boete krijgen.
Bovenstaande afbeelding toont een altaar voor Jupiter en andere goden. Dit altaar is opgericht door Quintus Antistius Adventus in 171-172 na Christus. De vertaling uit het Latijn van de tekst op het altaar: Aan Jupiter de beste de grootste, de allerhoogste, de overtreffendste, aan de onoverwinnelijke zon, Apollo, de maan, Diana, Fortuna, Mars Victoria en vrede geeft Quintus Antistius Adventus, keizerlijk gouverneur, dit (altaar).
De volken In de lage landen kenden een bonte mengeling aan godinnen en goden. Deze werden in de meeste gevallen lokaal vereerd, maar andere komen we in een groter gebied tegen. Door de komst van de Romeinen kennen wij sommige van deze goden bij naam. Dit is het geval wanneer voor de lokale goden altaren met Latijns inscripties werden opgericht. Lokale goden versmolten vaak met godheden uit het Romeinse rijk. Zo was Hercules Magussanus de hoofdgod van de Bataven. Naast de oude lokale godheden werden In de lage landen ook nieuwkomers uit het Middellandse zeegebied vereerd.Duiding bij de cijfers
De grootste religies ter wereld zijn het Christendom, de Islam, het Jodendom, Hindoeïsme en het Boeddhisme. Daarnaast zijn er kleinere religies zoals Sikhisme, Soefisme, de Theosofische Stroming, Scientology en de kerk van het Vliegend Spaghettimonster. Onderstaande kaarten geven achtergrondinformatie bij de cijfers op deze pagina.
Boeddhisme
Een praktiserende boeddhist volgt de leer van Boeddha. Dit betekent onder andere mediteren, zich houden aan de vijf voorschriften (niet doden, niet stelen, geen verkeerde seksuele daden, niet liegen, en geen bedwelmende middelen gebruiken), en proberen het lijden te verminderen door compassie en wijsheid te cultiveren. Boeddhistische rituelen en festiviteiten, zoals Vesak, worden ook in ere gehouden.
Christendom
Een praktiserende christen houdt zich aan de regels en voorschriften van het christelijk geloof. Dit betekent onder andere regelmatig deelnemen aan kerkdiensten, bidden, de Bijbel lezen en de sacramenten zoals de doop en het avondmaal onderhouden. Daarnaast proberen praktiserende christenen te leven volgens de leer van Jezus Christus door goed te zijn voor anderen, eerlijk te zijn, en liefdadigheid te beoefenen.
Hindoeïsme
Een praktiserende hindoe volgt de religieuze plichten en tradities van het hindoeïsme. Dit omvat dagelijkse rituelen zoals bidden en offeren aan goden, deelnemen aan festiviteiten zoals Diwali en Holi, en mediteren. Praktiserende hindoes streven ernaar om dharma (plicht), artha (welvaart), kama (plezier) en moksha (bevrijding) in balans te houden in hun leven.
Islam
Een praktiserende moslim houdt zich aan de regels van de islam. Dit betekent onder andere vijf keer per dag bidden, deelnemen aan de ramadan, goed zijn voor je medemens, en ethisch handelen door niet te liegen, stelen of schelden. Praktiserende moslims vermijden ook het drinken van alcohol en het eten van varkensvlees. Voor vrouwen betekent praktiseren vaak dat zij hun haar of lichaam bedekken en mannen geen hand geven.
Jodendom
Een praktiserende jood houdt zich aan de regels en tradities van het joodse geloof. Dit omvat onder andere het houden van de sabbat, kosher eten, dagelijks bidden en deelnemen aan religieuze feestdagen zoals Pesach en Yom Kippur. Praktiserende joden proberen ook te leven volgens de voorschriften in de Thora en de Talmoed, die ethisch gedrag en gerechtigheid benadrukken.
Kerk van het Vliegend Spaghettimonster
De Kerk van het Vliegend Spaghettimonster is een parodische religieuze beweging die zich richt op het geloof in het Vliegende Spaghettimonster, een fictieve godheid die is bedacht als een satire op traditionele religies. De aanhangers van deze kerk, bekend als Pastafari's, geloven dat piraten de ware boodschappers van deze god zijn. De kerk heeft een humoristische benadering van religieuze praktijken en voorschriften, zoals het dragen van piratenkostuums tijdens diensten en het gebruik van een vergiet als heilige object.
Scientology
Scientology is een religieuze beweging die in de jaren 1950 werd opgericht door de Amerikaanse auteur L. Ron Hubbard. Het is gebaseerd op zijn boek "Dianetics" en richt zich op zelfverbetering en spirituele groei door middel van specifieke technieken en praktijken. Scientology beschouwt het individu als een onsterfelijke geest die door traumatische ervaringen uit het verleden wordt beïnvloed. De beweging is controversieel en wordt door sommigen gezien als een sekte
Sikhisme
Een praktiserende sikh volgt de leer van Guru Nanak en de negen opvolgende Gurus, zoals vastgelegd in de heilige schrift Guru Granth Sahib. Dit betekent onder andere het dragen van de vijf K's (Kesh, Kara, Kanga, Kacchera, en Kirpan), dagelijks bidden, deelnemen aan de gemeenschap via seva (dienstbaarheid) en het bijwonen van religieuze diensten in de gurdwara (sikh tempel). Praktiserende sikhs leven volgens de principes van eerlijkheid, mededogen, en gelijkheid voor iedereen, ongeacht kaste, geloof of geslacht.
Soefisme
Soefisme, ook wel bekend als tasawwuf, is een mystieke stroming binnen de islam. Het richt zich op de innerlijke, spirituele dimensie van het geloof en streeft naar een directe ervaring van God door middel van meditatie, gebed en ascese. Soefi's proberen hun ego te zuiveren en een staat van spirituele zuiverheid te bereiken. Ze staan bekend om hun poëzie, muziek en dans, zoals de beroemde draaiende derwisjen.
Theosofische Stroming
Theosofie is een esoterische filosofie die in de 19e eeuw werd gepopulariseerd door Helena Blavatsky en de Theosophical Society. Het combineert elementen van westerse en oosterse religies, filosofieën en mystiek. De theosofie richt zich op het zoeken naar universele waarheid en wijsheid door studie en spirituele ontwikkeling. Het geloofssysteem omvat concepten zoals reïncarnatie, karma, en de eenheid van alle leven. De belangrijkste doelen van de theosofie zijn het bevorderen van universele broederschap, het bestuderen van oude en moderne religies, en het onderzoeken van de verborgen mysteries van de natuur en de mens.
Inspireer anderen en deel deze pagina:
Deel deze pagina: