Adresgegevens per regio op basis van de BAG

Welke gegevens uit de BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen van het Kadaster) worden op welke wijze gebruikt?

De BAG bevat de officiële gegevens van alle adressen en gebouwen in Nederland. In de BAG zijn, naast alle adressen, alle panden, verblijfsobjecten, standplaatsen en ligplaatsen geregistreerd. Deze ‘objecttypen’ zijn afgebakend en voorzien van een unieke aanduiding.

Adressen worden toegekend aan adresseerbare objecten uit de Basisregistratie Gebouwen: verblijfsobjecten, ligplaatsen en standplaatsen.

• Een verblijfsobject is de kleinste, binnen één of meer panden gelegen en voor woon-, bedrijfsmatige, of recreatieve doeleinden geschikte, eenheid van gebruik die ontsloten wordt via een eigen afsluitbare toegang vanaf de openbare weg, een erf of een gedeelde verkeersruimte, onderwerp kan zijn van goederenrechtelijke rechtshandelingen en in functioneel opzicht zelfstandig is. Een pand is de kleinste, bij de totstandkoming functioneel en bouwkundig-constructief, zelfstandige eenheid die direct en duurzaam met de aarde is verbonden en betreedbaar en afsluitbaar is.
• Standplaats: Een door de gemeente aangewezen terrein of gedeelte daarvan dat bestemd is voor het permanent plaatsen van een niet direct en niet duurzaam met de aarde verbonden en voor woon-, bedrijfsmatige, of recreatieve doeleinden geschikte ruimte.
• Ligplaats: Een door het bevoegde gemeentelijke orgaan aangewezen plaats in het water al dan niet aangevuld met een op de oever aanwezig terrein of een gedeelte daarvan, die bestemd is voor het permanent afmeren van een voor woon-, bedrijfsmatige of recreatieve doeleinden geschikt vaartuig. Aan ieder object is minimaal één adres gekoppeld. Daarnaast zijn nevenadressen mogelijk. Aan panden zonder verblijfsobject (zoals bijvoorbeeld onzelfstandige bijgebouwen) wordt geen adres toegekend.

De definitie van adres: “Een door het bevoegde gemeentelijke orgaan aan een verblijfsobject, een standplaats of een ligplaats toegekende benaming, bestaande uit een combinatie van de naam van een openbare ruimte, een nummeraanduiding en de naam van een woonplaats”.

Het totaal aantal adressen ten opzichte van het aantal adressen met een postcode:

Niet ieder adres heeft een postcode: Postcodes worden in principe vooral toegewezen aan adressen met een pand waar daadwerkelijk post bezorgd kan worden. Naast garages zijn bijvoorbeeld tranformatorhuisjes panden met een huisnummer, maar zonder postcode. De officiële publicatie van het Convenant inzake Postcodes zoals gepubliceerd in de Staatscourant op 20 februari 2014 vermeldt de volgende uitgangspunten met betrekking tot postcodes: Gezien het belang van de postcode in het maatschappelijk verkeer is het noodzakelijk dat voor alle Adresseerbare Objecten waar natuurlijke of niet-natuurlijke personen kunnen verblijven (wonen / werken / verblijven / gevestigd zijn), en waaraan gemeenten conform de wet / regelgeving van de BAG een adres toekennen, een postcode beschikbaar is en toegekend wordt. Hiermee wordt erkend dat de postcode een dubbele functie in zich heeft: namelijk de functie van postbezorging als de functie voor publieke en private dienstverlening.

De gemeenten zijn verantwoordelijk voor het registreren en bijhouden van deze gegevens:

Alle gemeenten zorgen ervoor dat een kopie van deze gegevens naar het Kadaster wordt gestuurd. Elke wijziging die de gemeente doet in de BAG registratie wordt automatisch naar het Kadaster gestuurd. Het Kadaster verzamelt alle gegevens van alle gemeenten in één zogenaamde Landelijke Voorziening. Het Kadaster zorgt er ook voor dat afnemers gegevens vanuit deze Landelijke Voorziening kunnen raadplegen.

Lijst met alle adressen per gemeente of voor heel Nederland:

Voor de pagina’s op AlleCijfers en de downloads van OpenInfo zijn alle adressen aan een provincie, gemeente, woonplaats, wijk, buurt en postcode 4 gekoppeld. Dit is gedaan door de geografische locatie van het adres te koppelen met de geografieën van deze gebieden. Hierbij is gebruik gemaakt van de buurtkaarten van het CBS met de geometrie van grenzen van gemeenten, wijken en buurten. De gemeentegrenzen komen uit de Basis Registratie Kadaster (BRK). De onderliggende kaartlagen zijn afkomstig van Stamen. © Centraal Bureau voor de Statistiek, © ESRI Nederland.

Hiermee wordt een adressenlijst getoond met per adres de buurt, wijk en gemeente: op de pagina’s per gemeente en de pagina’s per buurt in samengevatte vorm en in de gemeente download op OpenInfo met alle details. Hierbij zijn de volgende gegevens beschikbaar:

• Straat (in de BAG is de benaming hiervoor “openbare ruimte”)
• Huisletter: Een door of namens het gemeentebestuur ten aanzien van een adresseerbaar object toegekende toevoeging aan een huisnummer in de vorm van een alfanumeriek teken.
• Huisnummer: Een door of namens het gemeentebestuur ten aanzien van een adresseerbaar object toegekende nummering.
• Huisnummertoevoeging: Een door of namens het gemeentebestuur ten aanzien van een adresseerbaar object toegekende nadere toevoeging aan een huisnummer of een combinatie van huisnummer en huisletter.
• Postcode
• Woonplaats

Adresstatistieken:

En voor 2 onderwerpen uit de BAG worden statistieken getoond, voor heel Nederland en per provincie, gemeente, woonplaats, wijk, buurt en postcode 4:

1. Het aantal panden per bouwperiode, hiertoe zijn de individuele bouwjaren uit de BAG tot 10 categorieën gecombineerd. De bouwjaren zijn hierbij in 10 perioden verdeeld in een poging de balans te vinden tussen het behoud van relevante informatie en een overzichtelijke weergave in een grafiek. De periodes zijn: ‘Voor 1700’, ‘1700 tot 1900’, ‘1900 tot 1925’,‘1925 tot 1950’,‘1950 tot 1970’,‘1970 tot 1980’,‘1980 tot 1990’,‘1990 tot 2000’,‘2000 tot 2010’ en ‘2010 tot 2020’.

2. Het aantal verblijfsobjecten per gebruiksdoel. Per object in de BAG registratie is het gebruiksdoel vastgelegd. Een woning heeft bijvoorbeeld als gebruiksdoel de “Woonfunctie”. Het komt ook voor dat aan één object verschillende gebruiksdoelen worden toegekend. Als de woning bijvoorbeeld ook als kantoor wordt gebruikt dan zal het gebruiksdoel voor dat object “Woonfunctie en Kantoorfunctie” zijn.

Gebruiksdoelen van adressen:

Overzicht van de belangrijkse gebruiksdoelen in volgorde van voorkomen voor heel Nederland (alle individuele en de tussenliggende gecombineerde gebruiksdoelen worden genoemd, er komen in 2019 in de BAG 364 unieke (combinaties van) gebruiksdoelen voor):

• Woonfunctie: gebruiksfunctie voor het wonen;
• Overige gebruiksfunctie: niet in dit lid benoemde gebruiksfunctie voor activiteiten waarbij het verblijven van mensen een ondergeschikte rol speelt.
• Industriefunctie: gebruiksfunctie voor het bedrijfsmatig bewerken of opslaan van materialen en goederen, of voor agrarische doeleinden;
• Winkelfunctie: gebruiksfunctie voor het verhandelen van materialen, goederen of diensten;
• Logiesfunctie: gebruiksfunctie voor het bieden van recreatief verblijf of tijdelijk onderdak aan mensen;
• Kantoorfunctie: gebruiksfunctie voor administratie;
• Bijeenkomstfunctie: gebruiksfunctie voor het samenkomen van mensen voor kunst, cultuur, godsdienst, communicatie, kinderopvang, het verstrekken van consumpties voor het gebruik ter plaatse en het aanschouwen van sport;
• Woonfunctie Industriefunctie: combinatie van deze 2
• Woonfunctie Gezondheidszorgfunctie: combinatie van deze 2
• Gezondheidszorgfunctie: gebruiksfunctie voor medisch onderzoek, verpleging, verzorging of behandeling;
• Woonfunctie Winkelfunctie: combinatie van deze 2
• Industriefunctie Kantoorfunctie: combinatie van deze 2
• Onderwijsfunctie: gebruiksfunctie voor het geven van onderwijs;
• Industriefunctie Winkelfunctie
• Woonfunctie Kantoorfunctie: combinatie van deze 2
• Sportfunctie: gebruiksfunctie voor het beoefenen van sport;
• …héél véél tussenliggende combinaties…
• Celfunctie: gebruiksfunctie voor dwangverblijf van mensen;

Note bene: Het gebruiksdoel kan afwijken van de planologische bestemming en het feitelijk gebruik. Bij de verlening van de omgevingsvergunning wordt de gebruiksfunctie en daarmee het gebruiksdoel bepaald. Dit kan later worden bijgesteld.

Bronnen:

• BAG van het Kadaster
• Basisregistraties: Adressen en Gebouwen
• NL extract

Vragen van gebruikers:

Vraag:

Ik ben post bezorger en kijk altijd op alle cijfers maar weet niet zo goed het verschil tussen huizen, huishoudens en unieke adressen. Mijn baas zegt dat er bij unieke adressen ook garageboxen zitten, maar die zijn er niet naar mijn weten. Hij zegt dat het anders beter is om naar huishoudens te kijken, maar daar zitten toch geen huisartsen, bedrijven, enzovoorts bij?. Waar moet ik naar kijken als ik wil weten hoeveel brievenbussen zijn waar ik de post moet bezorgen?

Antwoord:

Bedankt voor je vraag. Een adres kan inderdaad bij van alles horen, zelfs bij een elektriciteitskastje. Alles waarvan het handig is om op een kaart te vinden eigenlijk. Elektriciteitskastjes hebben geen postcode maar wel een adres. Als er ook post naartoe gestuurd moet kunnen worden, dan krijgt een adres ook een postcode.

Adressen hebben een gebruiksfunctie, zoals wonen, onderwijs, gezondheidszorg, gevangenis, industrie, etcetera. Voor het aantal brievenbussen moet je inderdaad naar alle adressen kijken en niet alleen naar het aantal huishoudens. Op adressen met een woonfunctie horen zal meestal een huishouden wonen, met 1 of meer personen. Soms veel personen samen zoals bij collectieve huishoudens, bijvoorbeeld een verzorgingstehuis, studentenhuis, asielzoekerscentrum of klooster.

Belangrijke dataleveranciers van de informatie op AlleCijfers.nl: