Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Gegevens over de Europese groothandelsprijs voor gas (TTF, levering komende maand) tot en met woensdag 20 november 2024.
Advertentie:
Cijfers van woensdag 20 november 2024.
Cijfers van zondag 17 november 2024.
Cijfers van zondag 17 november 2024.
De gemiddelde maandelijkse prijzen in de warmtekaart zijn gebaseerd op handelsactiviteit van TTF aardgascontracten op de European Energy Exchange (EEX). De data zijn bijgewerkt tot en met woensdag 20 november 2024.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Gegevens van de European Energy Exchange (EEX) tot en met woensdag 20 november 2024. De EEX Neutral Gas Price (NGP) index is een benchmark voor groothandelsprijzen voor aardgas in Europa. Het is gebaseerd op de handelsactiviteit van aardgascontracten op de European Energy Exchange (EEX) en weerspiegelt de prijs van aardgas op verschillende virtuele handelspunten (VTP's) en fysieke gashubs in Europa. Zie de toelichting voor een korte beschrijving van de verschillende gasknooppunten waarvoor de prijzen in de grafiek getoond worden.
De natuurlijke gashubs zijn fysieke locaties of virtuele handelspunten waar aardgas wordt verhandeld en gedistribueerd. De volgende hubs dragen bij aan de EEX Neutral Gas Price (NGP) index en hun afkortingen zijn:
- CEGH VTP: Central European Gas Hub Virtual Trading Point, een aardgashub in Oostenrijk.
- CZ VTP: Czech Virtual Trading Point, een virtueel handelspunt voor aardgas in Tsjechië.
- ETF: Endex TTF Futures, aardgas-futurescontracten verhandeld op de ICE Endex-beurs.
- PEG: Point d'Échange de Gaz, een aardgashub in Frankrijk.
- PVB: Punto Virtuale di scambio del gas, een virtueel handelspunt voor aardgas in Italië.
- THE: TTF Hub Entry, een virtueel handelspunt voor aardgas op de Title Transfer Facility (TTF) in Nederland. De TTF Hub Entry is een specifieke locatie binnen TTF waar aardgas kan worden verhandeld en geleverd. De THE is ook opgenomen in de EEX Neutral Gas Price (NGP) index.
- TTF: Title Transfer Facility, een virtueel handelspunt voor aardgas in Nederland.
- ZTP: Západný Trhový Punkt, een virtueel handelspunt voor aardgas in Slowakije.
De EEX Neutral Gas Price (NGP) index is een belangrijk referentiepunt voor de prijsstelling van aardgas in Europa en biedt marktdeelnemers een transparante en betrouwbare bron van prijsinformatie.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Gegevens van de Gasunie Transport Services over het gemiddelde dagelijkse gasverbruik in Nederland tot en met zondag 17 november 2024. Het gaat hier om het verbruik van de totale markt in Nederland: dit zijn zowel de huishoudens als de industrieën en de elektriciteitscentrales. De temperatuur heeft een sterke invloed op het gasverbruik door huishoudens, overheidsinstellingen en bedrijven: op dagen met lagere buitentemperaturen is het gasverbruik veel hoger dan op warmere dagen. Ook de gasprijs speelt een belangrijke rol: hoe hoger de kosten voor gas, hoe lager het verbruik. Bij hogere kosten voor gas blijkt de bereidheid (of de noodzaak) om te besparen op gasverbruik een stuk hoger.
Advertentie:
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Het gasverbruik in Nederland ligt op het laagste niveau in 50 jaar. Het gasverbruik in Nederland daalde in 2022 zeer sterk: met ongeveer een kwart in vergelijking met het voorgaande jaar. En in 2023 verbruikte Nederland nog eens minder gas: het verbruik daalde met ongeveer 1 miljard kubieke meter (vijf procent) in 2023 ten opzichte van 2022. De historische gegevens van het gasverbruik in Nederland sinds 1972 laten zien dat het verbruik in de loop der jaren eerst flink steeg om daarna weer te dalen: In 1972 bedroeg het totale gasverbruik 34,121 miljard kubieke meter. Dit verbruik steeg gestaag tot een piek van 53,046 miljard kubieke meter in 2010. Sindsdien is er echter een algemene trend van afname te zien, met een verbruik van 30 miljard kubieke meter in 2023. Hierdoor is Nederland minder afhankelijk geworden van aardgas.
De grote daling in 2022 en 2023 was voornamelijk dankzij besparingen bij huishoudens en industriële bedrijven. Dit blijkt op basis van data van het CBS. Huishoudens bespaarden 25% als gevolg van de hogere gasprijs, terwijl het warmere weer ook een rol speelde. De industrie had de grootste bijdrage in de daling, vooral aardolie- en chemiebedrijven. Elektriciteitscentrales gebruikten nog steeds veel gas, maar verbruikten toch 12% minder. Nederland gebruikte meer vloeibaar aardgas (LNG), om Rusland te vervangen als belangrijke gasbron.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
De grafiek toont de data over de gezamenlijke vullingsgraad van de ondergrondse bergingen in Nederland tot en met zondag 17 november 2024. Hierbij zijn de gasbergingen in Alkmaar (capatiteit: 5 TWh laagcalorisch gas), Bergermeer (capatiteit: 45,6 TWh hoogcalorisch gas), Grijpskerk (capatiteit: 23,9 TWh laagcalorisch gas) en Norg (capatiteit: 59,3 TWh laagcalorisch gas) meegenomen. De data zijn afkomstig van Aggregated Gas Storage Inventory (AGSI). De mate waarin de bergingen wordt gevuld wordt onder andere bepaald door de vraag of er gas beschikbaar is (is het gasaanbod groter dan de verbruiksmarkt nodig heeft) en door de vraag of de prijs aantrekkelijk is om gas nu in te kopen en op een later moment weer te verkopen.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Veranderingen in de handelsprijs voor gas hebben invloed op de energierekening van huishoudens: er is een verband tussen de consumentenprijzen en de beursprijzen die in bovenstaande grafiek worden getoond. Wat de invloed exact is hangt sterk af van het type contract dat wordt afgesloten. En van de prijs waarvoor de diverse energiebedrijven die Nederland van gas voorzien het gas op het getoonde moment hebben ingekocht. Maar als je van plan bent om een een nieuw (vast) energiecontract af te sluiten dan kan het handig zijn om bovenstaande grafiek in de gaten te houden en een zo goed mogelijk moment te kiezen.
Bekijk ook de energieprijzen voor electriciteit en gas per energieleverancier op basis van het modelcontract voor energie.
Advertentie:
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
In 2023 importeerde Nederland meer vloeibaar aardgas (lng) en minder gas via pijpleidingen. Lng maakte bijna de helft uit van alle gasinvoer. De invoer uit Rusland daalde, terwijl de invoer uit de Verenigde Staten steeg. Hierdoor kwam in 2023 een derde van al het gas uit de Verenigde Staten. De verschuiving naar lng werd ingezet na de Russische inval in Oekraïne, wat leidde tot een zoektocht naar alternatieven om de afhankelijkheid van Russisch gas te verminderen. Terwijl in 2021 nog 24 procent van het ingevoerde aardgas uit Rusland kwam, was dit in 2023 gedaald tot minder dan 9 procent.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Het gestapelde staafdiagram toont de veranderingen in het gasverbruik per sector in Nederland van 2019 tot 2023. De sectoren die zijn opgenomen zijn Elektriciteit, Industrie, Gebouwde omgeving en Landbouw. Uit de gegevens blijkt dat het gasverbruik in alle sectoren over het algemeen is afgenomen. De sector Elektriciteit heeft de grootste daling laten zien, terwijl de sector Landbouw een lichte stijging van negen procent laat zien in 2023. Het gasverbruik in de industrie daalde met vier procent, terwijl er voor de productie van elektriciteit zes procent minder gas werd gebruikt. In de gebouwde omgeving, waaronder huishoudens en andere gebouwen zoals winkels, horeca en ziekenhuizen, was er een daling van tien procent in het gasverbruik. Ondanks vergelijkbare wintertemperaturen, verbruikten huishoudens elf procent minder aardgas dan in 2022. Dit kan deels te wijten zijn aan de relatief hoge gasprijzen in 2023. Het gasverbruik van gebouwen zoals winkels, horeca en ziekenhuizen was zeven procent lager.
Onderstaande gebeurtenissen geven achtergrondinformatie bij de ontwikkeling van de cijfers op deze pagina. Bekijk de kaarten met cijfers en feiten uit het nieuws over gas:
Ondanks het milde weer dit jaar tot nu toe, zijn de Nederlandse gasvoorraden lager dan vorig jaar. In september verklaarde het kabinet de gascrisis voorbij, waardoor minder reserves worden aangelegd. Voormalig minister Rob Jetten zorgde voor grote reserves (minstens 90%), maar dit kabinet heeft het doel bijgesteld naar een voorraad van 80%. Dit is nog steeds ruim boven het Europese vereiste van 74%. Landen zoals België, Duitsland, Italië en Frankrijk hebben hun voorraden echter nog wel bijna volledig gevuld. Nederland, dat ooit een stabiele gaslevering had door het Groningse veld en Russische leidingen, raakte in een gascrisis door de oorlog in Oekraïne en het stopzetten van de Groningse gaswinning. Zie ook de huidige stand van de gasvoorraad.
Bron: Rijksoverheid, 4 november 2024.
Nederland loopt achter met het bijvullen van de gasopslagen voor de winter. Op 1 juli bedroeg de vulgraad 68,5 procent. Dat is ruim 10 procent lager dan in andere EU-landen en bijna 11 procent minder dan begin juli 2023. Destijds was de voorraad al voor bijna 80 procent gevuld. Om goed voorbereid te zijn op een koude winter, moeten de gasopslagen op 1 oktober voor minstens 90 procent gevuld zijn. Dit bijvullen gebeurt voornamelijk in de zomer, tijdens het vulseizoen. Dan wordt er weinig gas verbruikt door burgers en bedrijven, waardoor de prijzen vaak lager liggen. Het is niet duidelijk waarom het vullen dit jaar trager verloopt. Aardgashandelaar GasTerra geeft alleen aan dat ,,de opslagen gevuld worden op basis van diverse criteria die steeds gemonitored worden, die criteria zijn echter vertrouwelijk”.
Bron: GasTerra, 6 juli 2024.
Het kabinet heeft besloten dat het Groningse gas niet meer nodig is, zelfs niet bij een strenge winter. Het gasveld in Groningen was al bijna dicht, maar er werd nog een beetje gas gewonnen. Dat kleine beetje gas wordt nu ook stopgezet. Ze hebben genoeg zekerheid dat alle huishoudens genoeg energie hebben zonder Gronings gas. Er zijn ook andere manieren gevonden om in een koude periode geen Gronings gas meer te hoeven gebruiken. De putten waar het gas uit de grond komt, worden nog niet weggehaald. Het kabinet wil eerst kijken hoe het volgend jaar gaat. Als er dan toch een tekort aan gas dreigt, kunnen ze nog een keer een beetje gas winnen. Maar op 1 oktober 2024 worden alle putten definitief afgesloten. Als er daarna ooit nog een tekort aan gas komt, gaat Groningen niet weer open. De verantwoordelijke persoon zegt dat ze geen risico willen nemen op nieuwe aardbevingen. De problemen van de mensen in Groningen die schade hebben door de aardbevingen zijn nog niet opgelost. De aardbevingen zullen waarschijnlijk nog jaren doorgaan omdat de bodem zich moet herstellen. Maar vanaf oktober stopt de oorzaak van de aardbevingen. Er is nog wel veel gas in de grond in Groningen, maar dat gas is van oliemaatschappijen Shell en Esso. In het verleden wilden ze nog gecompenseerd worden voor het gas dat ze niet meer mogen winnen. Maar nu willen ze dat het gasveld zo snel mogelijk sluit. De Groningse belangenorganisaties zijn blij met dit besluit, maar ze zeggen wel dat ze willen dat de gasputten definitief gesloten worden.
Bron: AD, 24 juni 2023.
Maandag 5 juni was er een plotseling een prijsstijging van ruim 15% van de gasprijs. En dat terwijl de omstandigheden nog steeds gunstig waren om een lage gasprijs te verwachten: goed gevulde gasopslagen en een beperkte vraag naar gas. Natuurlijk is een prijs van €27 megawattuur (mWh) nog ver verwijderd van de €235 die in augustus 2022 nog betaald moest worden, maar hoe zal de gasprijs zich ontwikkelen, wat is de reden voor de plotselinge stijging? Als verklaring voor de snelle prijsstijging worden twee oorzaken genoemd: Ten eerste komt er momenteel minder Noors gas naar Europa omdat er een groot Noors gasveld stilligt voor onderhoudswerkzaamheden. Ten tweede is de vraag naar gas uit Azië sterk toegenomen. Dit lijkt de belangrijkste oorzaak voor de prijsstijging. Hierdoor wordt meer LNG (vloeibaar gas) in Azië verkocht. Er zijn twee redenen waarom de vraag in Azië toeneemt. Ten eerste is het ongewoon warm daar, wat resulteert in een hoog energieverbruik voor airconditioning. Een deel van deze energie wordt opgewekt in gascentrales. Daarnaast is er sprake van economische groei, wat sowieso leidt tot een hogere gasconsumptie. De vraag neemt structureel toe, en dat vormt een probleem voor Nederland en Europa. We hebben namelijk weinig langlopende contracten voor de afname van LNG. Hierdoor zijn we afhankelijk zijn van de aankoop van gas op de spotmarkt. De prijzen op de spotmarkt reageren direct op vraag en aanbod. Nu de vraag stijgt, stijgen ook de prijzen. Dit probleem doet zich niet voor bij langlopende contracten, waarbij vaste prijsafspraken gelden.
Bron: Handelsplatform ICE, 7 juni 2023.
Nederland wil de grootste fabriek voor groene waterstof op zee realiseren. Als locatie hiervoor is het windenergiegebied ten noorden van de Waddeneilanden gekozen. Op die plek is al een windmolenpark gepland dat de benodigde elektriciteit kan leveren. En er ligt er een aardgasleiding die mogelijk kan worden gebruikt om de groene waterstof aan land te brengen. Het doel is dat er vanaf 2023 vijfhonderd Megawatt elektrolysecapaciteit geleverd zal worden. Minister Rob Jetten zei dat het project wereldwijd vooroploopt en een grote stap vooruit is ten opzichte van de doelstelling uit het Klimaatakkoord van 4GW elektrolyse in 2030. Door middel van elektrolyse van water kan waterstof worden geproduceerd. Wanneer deze elektrolyse wordt aangedreven door elektriciteit afkomstig van hernieuwbare bronnen, zoals zonne- of windenergie, wordt dit beschouwd als een duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen. De productie van waterstof kan ook bijdragen aan het voorkomen van overbelasting van het elektriciteitsnet tijdens periodes van overproductie van stroom, bijvoorbeeld door harde wind.
Bron: AD, 20 maart 2023.
Om een tekort aan aardgas te voorkomen hebben de 27 EU lidstaten afgesproken om hun gasverbruik met minimaal 15 procent te verminderen. Nederland heeft die doelstelling ruimschoots behaald: Het gasverbruik in Nederland verminderde met ongeveer 33 procent. Van alle EU lidstaten heeft Finland het meest bespaard: huishoudens en bedrijven in Finland hebben meer dan 50 procent gas bespaard ten opzichte van het gemiddelde tussen 2017 en 2021. Letland en Litouwen waren na Finland de landen waar het meeste gas is bespaard: zij bezuinigingen respectievelijk 43 en bijna 42 procent. Op 8 lidstaten na hebben alle landen hun gasverbruik met minimaal 15 procent verminderd. 6 landen verminderden hun gasverbruik wel maar minder dan de ten doel gestelde 15 procent. En 2 landen (Malta en Slowakije) verbruikten de afgelopen maanden meer gas dan in de voorbije jaren.
Bron: CBS, 2 februari 2023.
Advertentie:
,,Gasverbruik schiet omhoog door felle kou”, dat is de kop op de voorpagina van het AD. Doordat het de afgelopen week overal in Nederland vroor zetten mensen de thermostaat hoger, hoewel ze voorzichtig blijven. Huishoudens en bedrijven verstoken door de vrieskou deze week zoveel meer gas dat de gasopslagen moeten worden aangesproken. Uit cijfers van de Gasunie blijkt dat het gasverbruik in korte tijd met bijna een derde is gestegen. De gasopslagen waren 17 oktober nog 93 procent gevuld, inmiddels is de vulgraad al ruim 10 procent gedaald (83 procent op 11 december). Vooral de laatste dagen gaat het dankzij de vorst hard, zo meldt de Gasunie. Het gasverbruik ligt sinds begin december 30 procent hoger dan in de voorgaande periode. Op zich is de gasvoorraad daar ook voor bedoeld. Wat we nu aan gasvoorraad wordt gebruikt zal volgend jaar weer aangevuld worden. De grote vraag zorgt er wel voor dat de gasaanvoer volop draait. De gasaanvoer bestaat uit de gasproductie uit Nederlandse gasvelden, uit via lng-schepen aangevoerd gas, uit via de pijpverbinding met Noorwegen verkregen gas en uit gastoevoer vanuit de Nederlandse gasopslagen. In een normale winter moet dit voldoende zijn. Om in de toekomst genoeg gas te hebben, wil Gasunie de opslagcapaciteit van lng op termijn vergroten. Een extra drijvende gasopslag in Terneuzen is een optie. Ook de bestaande opslagen in de Rotterdamse haven en de Groningse Eemshaven worden nog verder uitgebreid. De capaciteit zal daar 12 naar 24 miljard kuub vergroot worden.
Bron: Gasunie, 14 december 2022.
Volgens Milieu Centraal verbruikt een gemiddeld huishouden tijdens dagen met vorst ongeveer 7 kubieke meter gas om het huis te verwarmen als de thermostaat overdag op 19 graden staat. Door de temperatuur één graad lager te zetten kan gemiddeld 115 kubieke meter gas worden bespaard. En Milieu Centraal geeft aan dat het gemiddelde 2 kubieke meter gas scheelt als de temperatuur overdag op 15 graden gezet wordt.
Bron: Milieu Centraal, 14 december 2022.
De gasopslagen zijn goed gevuld voor de winter. De vulling in de gasopslag op de locatie Grijpskerk daalt, dit is omdat deze wordt gespoeld. In de komende (winter)maanden zal de vulgraad ook lager worden door gebruik van gas uit de opslagen. De gasprijs fluctueert sterk; de trend is dalend, maar de prijs is nog steeds hoog. Het gasverbruik in Nederland ligt op een duidelijk lager niveau dan in voorgaande jaren.
Bron: Gasunie, 1 november 2022.
Eind oktober 2022 is de gasprijs aan het kelderen en zelfs kortstondig negatief geweest. Hoe kan dat? De verklaring door de economen van de ING bank is dat dit komt doordat er in de maanden tot oktober zoveel mogelijk gas aan de gasvoorraden is toegevoegd. Oktober is traditioneel het moment dat de gasvoorraden het volst zitten. Dit gebeurt als voorbereiding op de winter wanneer het gasverbruik het hoogst is. De gasvoorraden zijn in heel Europa in recordtempo gevuld. Dat is heel goed gelukt, in Nederland en in heel Europa zit meer dan 90% van de voorraden vol. De vraag naar gas is echter nog zeer laag want het is in Nederland 20 graden en overal in Europa veel warmer dan normaal waardoor de verwarmingen niet of nauwelijks aanstaan. Er liggen veel tankerschepen met Liquid Natural Gas (LNG) voor de kust klaar om de voorraden aan te vullen. Maar zolang wij de voorraden niet aanvullen omdat het warm weer is kunnen de tankers hun LNG niet afleveren. Dat zorgt voor de ongewone situatie dat er een korte periode een negatieve prijs op de gasmarkt was. En dat terwijl er de afgelopen maanden recordprijzen golden. Dit is een tijdelijke situatie, als het winterweer wel inzet dan zal de gasprijs weer omhoog gaan. Je ziet hier wederom hoe sterk de gasprijs door de geopolitiek en door het weer wordt beïnvloed. Als je kijkt naar de verwachtingen van beleggers dan verwachten ze 100 Euro per Mega Watt Uur. In augustus 2022 was dit nog boven de 300 Euro per Mega Watt Uur.
Bron: ING Bank, 1 november 2022.
Minister Rob Jetten over het gasverbruik in Nederland: Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne is er flink bespaard door Nederlanders. Het gasverbruik is met ruim een kwart afgenomen en het elektriciteitsgebruik is zo’n 5% gedaald. Met name op het gebied van elektriciteit ligt de uitdaging om de komende maanden de besparing te verdubbelen. Een meerderheid van de mensen zegt al energiebesparende maatregelen genomen te hebben of is dit van plan, zowel voor de korte termijn (79%) als voor de lange termijn (60%).
Bron: NOS, 17 oktober 2022.
De levering van Russisch gas via de Nordstream pijplijn is helemaal gestopt. In eerste instantie was dit 'vanwege onderhoud', de leveringen zijn echter niet hervat. In juli 2022 was de levering van Russisch gas via de Nord Stream 1-pijpleiding al afgenomen tot 40%. Hierdoor is er minder aanbod van gas in Noord-West Europa. Dit is een gevolg van de Russische invasie van Oekraïne: op 24 februari is Rusland buurland Oekraïne binnen gevallen. Op 18 maart 2014 vond al de annexatie van De Krim in Oekraïne door Rusland plaats, als feitelijke start van de Russisch-Oekraïense Oorlog.
Bron: BNR, 31 augustus 2022.
Een gasrotonde is een knooppunt voor gas: gas wordt hier door leidingen naartoe gevoerd, gas wordt opgeslagen in gasopslagfaciliteiten en vanuit de opslag wordt gas naar (buitenlandse) afnemers getransporteerd. De aanleg van de gasrotonde is uitgevoerd door de staatsdeelnemingen Gasunie en Energie Beheer Nederland. De gasrotonde kent twee belangrijke doelen: (1) het veiligstellen van de energievoorziening en (2) zorgen dat Nederland een belangrijke groothandelaar in gas voor Europa blijft, ook als er geen gas meer wordt gewonnen uit de gasvelden in Groningen.
Bron: Rijksoverheid, 1 januari 2017.
Ontvang een e-mail als de informatie is bijgewerkt. Maximaal 2 per jaar en niets anders dan dat.
InschrijvenJouw steun in de vorm van een donatie (bijvoorbeeld voor een kopje koffie) of het verder bekend maken van AlleCijfers door deze pagina met anderen te delen is van harte welkom!