Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaand taartdiagram toont het aandeel van de verschillende leveranciers van eindtoetsen voor het basisonderwijs in schooljaar 2021-2022.
Alle leerlingen van groep 8 maken in april een verplichte eindtoets. Met de eindtoets laten leerlingen zien wat ze in 8 jaar basisschool geleerd hebben. De eindtoets is samen met het schooladvies bepalend is voor de keuze om naar het VMBO, de HAVO of het VWO te gaan. Vanaf schooljaar 2023-2024 wordt de eindtoets al in februari gehouden en doorstroomtoets genoemd. Basisscholen gebruiken ook diverse volgtoetsen in alle groepen als onderdeel van het leerlingvolgsysteem.
Advertentie:
Bovenstaande grafiek toont een stip voor iedere school in het basisonderwijs. Hierbij zijn de scholen op de horizontale as naar type eindtoets gegroepeerd. Op de vertikale as zijn de scholen ingedeeld naar de gemiddelde score voor de toets per school.
In bovenstaande grafiek is goed te zien hoe de schaal waarop gescoord kan worden per type eindtoets verschilt. Ook de spreiding van de scores verschilt sterk. De meeste andere grafieken op deze pagina zijn daarom apart per type eindtoets gemaakt.
Toets | Korte beschrijving |
---|---|
AMN Eindtoets | De AMN Eindtoets is digitaal, adaptief op itemniveau en heeft een bladerfunctie waarmee leerlingen vooruit- en terug- kunnen bladeren. |
Centrale Eindtoets (van Cito) | De toets van Cito werd tot en met 2014 door veel scholen afgenomen in groep 8. De Cito toets was niet verplicht. Toch werd de toets vaak gebruikt om een middelbaar schooladvies te geven. Sinds 2015 is Cito één van de vijf aanbieders van eindtoetsen. Cito biedt de ‘Centrale Eindtoets’. |
Dia-eindtoets | De Dia-eindtoets voor groep 8 van het basisonderwijs is een toets die speciaal is ontwikkeld voor leerlingen die op basis van hun cognitieve capaciteiten en/of hun taalachtergrond mogelijk niet goed scoren op de reguliere eindtoetsen. |
IEP Eindtoets | De IEP Eindtoets meet in twee dagdelen van twee uur de verplichte onderdelen lezen, taalverzorging en rekenen. De nadruk ligt op een mooie, frisse opmaak met pakkende teksten en heldere vragen. Dit om de spanning bij leerlingen zo veel mogelijk te verlagen. |
ROUTE 8 eindtoets | De eindtoets ROUTE 8 is een digitale, adaptieve eindtoets op vraagniveau. Dit betekent dat de moeilijkheid van elke vraag wordt aangepast aan de vaardigheid van de leerling. |
Bovenstaande tabel toont een korte beschrijving van de vijf verschillende eindtoetsen die in groep 8 van het basisonderwijs gebruikt worden.
Voor elk type eindtoets zijn op deze pagina drie informatieblokken te vinden: (1) een overzicht van de gemiddelde scores per schooljaar, (2) een overzicht van de verdeling van scores over scholen voor het meest recente schooljaar 2021-2022 en (3) een uitgebreide beschrijving van de toets.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont het aantal scholen in Nederland naar type toets dat door de school gebruikt wordt. Hierbij wordt de ontwikkeling over de afgelopen schooljaren getoond.
Sinds 2015 is het voor scholen verplicht om bij groep 8 een toets af te nemen. Dit wordt de eindtoets genoemd. Sinds 2018 hebben de scholen hierbij de keuze uit vijf verschillende eindtoetsen.
Per school
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de gemiddelde scores voor de AMN toets per schooljaar. In schooljaar 2019-2020 is als gevolg van de Coronamaatregelen geen eindtoets afgenomen.
Gegevens van de DUO over de AMN toetsscores tot en met schooljaar 2021-2022.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de cumulatieve verdeling van de gemiddelde AMN eindtoetsscore voor 2021-2022. De cumulatieve verdeling toont elk van de scholen die de AMN afnemen als een stip. Hierbij toont de horizontale as van de grafiek de gemiddelde AMN toetsscore per school. De verticale as toont van 0% tot 100% hoeveel procent van de scholen minimaal deze gemiddelde score hebben.
De AMN Eindtoets wordt genormeerd door middel van een zogenaamde normgroepmethode. Dit houdt in dat de scores van de leerlingen die de toets hebben gemaakt worden vergeleken met die van een normgroep van vergelijkbare leerlingen. Deze normgroep wordt vooraf bepaald en is samengesteld op basis van demografische gegevens (zoals geslacht, leeftijd en sociaaleconomische status) van de leerlingen.
De normgroepmethode heeft als voordeel dat deze rekening houdt met verschillen in achtergrondkenmerken van leerlingen. Zo worden de prestaties van een leerling uit een bepaalde groep (bijvoorbeeld meisjes of leerlingen met een bepaalde sociaaleconomische status) niet automatisch vergeleken met die van leerlingen uit een andere groep.
De scores van de leerlingen die de AMN Eindtoets hebben gemaakt worden vervolgens omgezet naar standaardscores. Deze scores geven aan in hoeverre de leerling presteert ten opzichte van de normgroep. Op basis van deze standaardscores wordt een advies gegeven over het niveau van vervolgonderwijs dat het meest geschikt is voor de leerling.
Advertentie:
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de gemiddelde scores voor de Cito toets per schooljaar. In schooljaar 2019-2020 is als gevolg van de Coronamaatregelen geen eindtoets afgenomen.
Gegevens van de DUO over de Cito toetsscores tot en met schooljaar 2021-2022.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de cumulatieve verdeling van de gemiddelde Cito eindtoetsscore voor 2021-2022. De cumulatieve verdeling toont elk van de scholen die de Cito afnemen als een stip. Hierbij toont de horizontale as van de grafiek de gemiddelde Cito toetsscore per school. De verticale as toont van 0% tot 100% hoeveel procent van de scholen minimaal deze gemiddelde score hebben.
De normering van de Centrale Eindtoets van Cito wordt bepaald op basis van de zogenaamde normeringsonderzoeken. Dit zijn onderzoeken die voorafgaand aan de afname van de toets worden uitgevoerd om de toetsvragen te ijken en de norm vast te stellen. Hierbij wordt een representatieve steekproef van leerlingen uit groep 8 geselecteerd die de toets maken. Het aantal goede antwoorden van deze groep wordt vervolgens vertaald naar een standaardscore, waarbij het gemiddelde gelijk is gesteld aan 535 en de standaarddeviatie 10 punten bedraagt.
Op basis van deze standaardscores wordt een normtabel vastgesteld die bepaalt welke score als voldoende wordt beschouwd voor het behalen van het basisschooladvies. Bij de Centrale Eindtoets is het minimale scoreniveau dat voldoende wordt geacht, afhankelijk van het schooladvies dat al door de basisschool is gegeven. Het definitieve advies dat de leerling ontvangt, wordt bepaald op basis van het hoogste niveau van het schooladvies of de score op de Centrale Eindtoets.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de gemiddelde scores voor de DIA toets per schooljaar. In schooljaar 2019-2020 is als gevolg van de Coronamaatregelen geen eindtoets afgenomen.
Gegevens van de DUO over de DIA toetsscores tot en met schooljaar 2021-2022.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de cumulatieve verdeling van de gemiddelde DIA eindtoetsscore voor 2021-2022. De cumulatieve verdeling toont elk van de scholen die de DIA afnemen als een stip. Hierbij toont de horizontale as van de grafiek de gemiddelde DIA toetsscore per school. De verticale as toont van 0% tot 100% hoeveel procent van de scholen minimaal deze gemiddelde score hebben.
De normering van de DIA eindtoets wordt gebaseerd op een landelijk gemiddelde van de toetsresultaten en een standaarddeviatie. Het landelijk gemiddelde is het gemiddelde aantal goede antwoorden dat alle leerlingen in Nederland behalen op de DIA eindtoets. De standaarddeviatie is de spreiding van de scores van alle leerlingen. Op basis van deze gegevens wordt de norm vastgesteld die bepaalt welke score als voldoende wordt beschouwd. Leerlingen ontvangen na afloop van de toets een uitslag die aangeeft welk niveau zij hebben behaald en welk schooladvies daarbij past.
Advertentie:
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de gemiddelde scores voor de IEP toets per schooljaar. In schooljaar 2019-2020 is als gevolg van de Coronamaatregelen geen eindtoets afgenomen.
Gegevens van de DUO over de IEP toetsscores tot en met schooljaar 2021-2022.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de cumulatieve verdeling van de gemiddelde IEP eindtoetsscore voor 2021-2022. De cumulatieve verdeling toont elk van de scholen die de IEP afnemen als een stip. Hierbij toont de horizontale as van de grafiek de gemiddelde IEP toetsscore per school. De verticale as toont van 0% tot 100% hoeveel procent van de scholen minimaal deze gemiddelde score hebben.
De normering van de IEP eindtoets is gebaseerd op een landelijk gemiddelde en een standaarddeviatie. Het landelijk gemiddelde is het gemiddelde aantal goede antwoorden dat alle leerlingen in Nederland behalen op de IEP eindtoets. De standaarddeviatie is de spreiding van de scores van alle leerlingen. Op basis van deze gegevens wordt de norm vastgesteld die bepaalt welke score als voldoende wordt beschouwd. Bij de IEP eindtoets is dit een score van 78, waarbij het maximum aantal te behalen punten 100 is. Leerlingen ontvangen na afloop van de toets een uitslag die aangeeft welk niveau zij hebben behaald en welk schooladvies daarbij past. Naast de uitslag van de eindtoets kan de school ook het leerlingvolgsysteem (LVS) en het gegeven schooladvies gebruiken om het definitieve advies te bepalen.
Taal niveau | : IEP score |
---|---|
groter dan 60 | : 1F |
groter dan 80 | : 2F |
100 | : 3F maar wordt niet gemeten |
Meer informatie is te vinden op de website van IEP.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de gemiddelde scores voor de ROUTE 8 toets per schooljaar. In schooljaar 2019-2020 is als gevolg van de Coronamaatregelen geen eindtoets afgenomen.
Gegevens van de DUO over de ROUTE 8 toetsscores tot en met schooljaar 2021-2022.
Heel even geduld alsjeblieft: je apparaat laadt de grafieken van Allecijfers.nl.
Bovenstaande grafiek toont de cumulatieve verdeling van de gemiddelde Route 8 eindtoetsscore voor 2021-2022. De cumulatieve verdeling toont elk van de scholen die de Route 8 afnemen als een stip. Hierbij toont de horizontale as van de grafiek de gemiddelde Route 8 toetsscore per school. De verticale as toont van 0% tot 100% hoeveel procent van de scholen minimaal deze gemiddelde score hebben.
Bij de ROUTE 8 Eindtoets wordt de normering bepaald door de scores van leerlingen die de toets hebben gemaakt te vergelijken met die van een normgroep van vergelijkbare leerlingen. De normgroep bestaat uit een steekproef van leerlingen uit heel Nederland. Op basis van de prestaties van deze normgroep wordt een referentieniveau vastgesteld voor de verschillende onderdelen van de toets. De scores van de leerlingen worden omgezet naar standaardscores, die aangeven hoe de prestaties van de leerling zich verhouden tot die van de normgroep. Deze scores worden gebruikt om een advies te geven over het niveau van vervolgonderwijs dat het meest geschikt is voor de leerling, op basis van de scores van de leerling en de referentieniveaus die zijn vastgesteld voor de verschillende onderdelen van de toets.
Advies Voortgezet Onderwijs | : ROUTE 8 score |
---|---|
PrO | : < 141 |
VMBO BB | : 141 – 169 |
VMBO BB-KB | : 170 – 180 |
VMBO KB | : 181 – 186 |
VMBO KB-GT | : 187 – 194 |
VMBO GT | : 195 – 202 |
VMBO GT-HAVO | : 203 – 211 |
HAVO | : 212 – 218 |
HAVO-VWO | : 219 – 228 |
VWO | : > 228 |
Meer informatie is te vinden op de website van ROUTE 8.
Bovenstaande afbeelding toont een zwermgrafiek (een categorisch spreidingsdiagram). De grafiek toont een stip voor iedere school in het basisonderwijs. Hierbij zijn de scholen op de horizontale in groepen verdeeld met een groep voor ieder type eindtoets. Op de vertikale as zijn de scholen ingedeeld naar het aantal leerlingen op de school.
Advertentie:
De Onderwijs Inspectie vereist dat scholen de ontwikkeling van hun leerlingen goed volgen. Scholen hebben de vrijheid om te bepalen op welke manier zij de ontwikkeling van de leerlingen in kaart brengen, bijvoorbeeld door middel van toetsen, observaties en/of andere hulpmiddelen. Vanaf het schooljaar 2014/2015 zijn scholen echter verplicht om een eindtoets af te nemen en een leerlingvolgsysteem (LVS) te gebruiken.
De Citotoets werd tot en met 2014 door veel scholen afgenomen in groep 8. De toets was niet verplicht, maar werd vaak gebruikt om een middelbaar schooladvies te geven.
Vanaf 2015 is het wél verplicht om een toets af te nemen in groep 8. Deze verplichte toets in groep 8 heet de Eindtoets. Cito levert opgaven voor één van deze toetsen, de Centrale Eindtoets, maar er zijn meer toetsaanbieders. Waar de scholen in 2016 nog keuze hadden uit 3 eindtoetsen (Cito, Route 8 en IEP) waren dit er in 2017 al 6 (AMN, CESAN, Cito, DIA, IEP en ROUTE 8). De CESAN Eindtoets (‘Een prima en betrouwbare Andere Eindtoets. Een compacte, kindvriendelijke toets met weinig afleiding. In slechts twee ochtenden toetsen een goed onderbouwd definitief schooladvies.’) is per 17 mei 2018 teruggetrokken en zal niet meer worden afgenomen. Sinds 2018 zijn er vijf toetsen waaruit scholen kunnen kiezen.
Leerlingen moeten voor de eindtoets verplicht twee onderdelen maken, namelijk taal en rekenen. Wereldoriëntatie is optioneel. Scholen kunnen kiezen uit vijf verschillende soorten eindtoetsen en de afnameperiode vindt plaats tussen 15 april en 15 mei.
De eindtoets beoordeelt de beheersing van de referentieniveaus voor Nederlandse taal en rekenen en geeft een indicatie van het type vervolgonderwijs dat een leerling aankan, het zogenaamde toetsadvies. Scholen kunnen het toetsadvies vergelijken met het gegeven schooladvies en indien het hoger is, het schooladvies heroverwegen en eventueel aanpassen. De eindtoets is geen examen en er is geen sprake van slagen of zakken. Scholen moeten een eindtoets gebruiken die is toegelaten door de minister, waarover de Expertgroep Toetsen PO advies verstrekt aan de minister.
De normering van de eindtoetsen in het basisonderwijs is gebaseerd op een landelijk gemiddelde en een standaarddeviatie. Het landelijk gemiddelde is het gemiddelde aantal goede antwoorden dat alle leerlingen in Nederland behalen op de eindtoets. De standaarddeviatie is de spreiding van de scores van alle leerlingen. Op basis van deze gegevens wordt de norm vastgesteld die bepaalt welke score als voldoende wordt beschouwd. Leerlingen ontvangen na afloop van de toets een uitslag die aangeeft welk niveau zij hebben behaald. Deze uitslag wordt vervolgens gebruikt om het schooladvies te bepalen.
De eindtoets basisonderwijs wordt doorstroomtoets en gaat van april terug naar februari: Vanaf 2024 zal de huidige eindtoets in het basisonderwijs worden vervangen door een doorstroomtoets. Deze toets zal worden afgenomen nadat de basisschool de leerlingen een voorlopig schooladvies heeft gegeven en kan leiden tot een hoger definitief schooladvies. De doorstroomtoets zal plaatsvinden in februari en er zal één aanmeldmoment zijn voor de middelbare school, namelijk de week voor 1 april. Momenteel wordt de aanmelding nog voor de eindtoets gehouden, waardoor deze als overbodig wordt beschouwd.
Voor de langere termijn wordt nagedacht over een grote stelselwijziging waarbij de keuze voor het onderwijsniveau pas later gemaakt zal worden. De huidige selectie in groep 8 leidt tot ongelijke onderwijskansen, zeggen sommige experts. Het is ook steeds moeilijker geworden om op de juiste plek te komen door op latere leeftijd alsnog te switchen van niveau of door opleidingen te stapelen. De Onderwijsraad adviseerde in 2021 om het selectiemoment uit te stellen tot na een brede driejarige brugperiode. Dit zou betekenen dat het schooladvies en de toets aan het eind van het basisonderwijs komen te vervallen. In de eerste jaren daarna is dan ook feitelijk geen sprake meer van VMBO, HAVO of VWO.
Er zijn ook experts die dit geen goede wijziging vinden. Want het is voor leerlingen heel prettig en belangrijk om onderwijs op het voor hen best passende niveau krijgen. En hoe later de selectie plaatsvindt, hoe groter de verschillen tussen leerlingen in de klas worden en hoe lastiger het voor de school en de leerkracht is om passend onderwijs te bieden.
Cito zal de doorstroomtoets namens de overheid maken. Daarnaast mogen private partijen de doorstroomtoets aanbieden. Het College voor Toetsen en Examens ziet toe op de kwaliteit van die toetsen.
De gegevens over de eindtoets resultaten worden ieder schooljaar door de [Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO)](https://duo.nl/open_onderwijsdata/) van het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap gepubliceerd. In deze dataset wordt de gemiddelde eindtoets score per schoolvestiging gerapporteerd. Op AlleCijfers vind je die informatie op de pagina’s per basisschool. Voor de grafieken op deze pagina is het gemiddelde per schooljaar en per toetsttype van de gemiddelden per schoolvestiging berekend. Zie deze uitleg over de betekenis van het gemiddelde, de mediaan en de modus.
De eindtoetsscores op AlleCijfers.nl zijn ruwe eindscores. Scholen kunnen hun gemiddelde eindtoets scores handmatig corrigeren. Dit mag bijvoorbeeld door de resultaten van leerlingen met ‘beperkte cognitieve capaciteiten’ uit te sluiten. Ook voor groepen leerlingen die pas kort in Nederland zijn kunnen de cijfers worden genormaliseerd. Scholen kunnen dit zelf doen in Scholen op de kaart. Dit veroorzaakt verschillen in eindtoets gemiddelden tussen de ruwe data en de gecorrigeerde data. De eindtoets scores op AlleCijfers.nl kunnen daarom afwijken van de scores die op Scholen op de kaart gepubliceerd zijn.
Ook de normen die de onderwijs inspectie hanteert kennen een correctie factor: de ondergrens, het gemiddelde en de bovengrens voor de scores op de centrale eindtoets kennen een correctie voor het leerlinggewicht van de leerlingpopulatie.
Advertentie:
Op de basisschool in Nederland worden verschillende soorten toetsen gebruikt om de kennis en vaardigheden van leerlingen te meten en te volgen. Hieronder vind je een overzicht van de meest voorkomende toetsen op de basisschool:
Naast deze toetsen worden op de basisschool ook observaties, gesprekken en portfolio's gebruikt om de ontwikkeling van leerlingen te volgen en te evalueren.
Ontvang een e-mail als de informatie is bijgewerkt. Maximaal 2 per jaar en niets anders dan dat.
InschrijvenJouw steun in de vorm van een donatie (bijvoorbeeld voor een kopje koffie) of het verder bekend maken van AlleCijfers door deze pagina met anderen te delen is van harte welkom!